MARE CLAUSUM. - Acehbooks.org

7
keiijk en pleit niet voor de ingenomenheid der Stuarts met
de protestantsche zaak, dat de beide hoofdmomenten der
verwikkeling van belangen, de eenige waarop de Engelsche
koningen krachtig handelend in den loop der zaken ingrepen
door de uitvaardiging van plakkaten, juist samenvallen met de
toenadering der protestantsche vorsten tot Engeland. Bij beide
gelegenheden is het eene ambassade, gezonden om dit doel te
bereiken, waaraan de belangen der visscherij worden toevertrouwd.
De taak dezer ambassaden werd natuurlijk zeer verzwaard
door het beslist optreden der Engelsche koningen tegen een der
protestantsche oorlogvoerende mogendheden in eene zaak van
zooveel belang. Voorkwam in 1610 de dood van Hendrik IV
den strijd van beide partijen om Engelands hulp, in 1636
zien wij dien strijd door intriges en tegen-intriges, een behendig
gebruik maken van de gebeurtenissen, afwisselend door
list en stoutheid, zich aan het Engelsche hof ontwikkelen en
met wenden en keeren alle phasen doorloopen, totdat eindelijk
de protestantsche partij, gesteund door het volk, allen tegenstand
overwint. Die strijd is niet alleen op zich zelf belangwekkend,
maar doet ons ook van nabij eenen blik slaan op de
kronkelpaden van de binnen- en buitenlandsche politiek der
Stuarts.
En er is meer. De beroemde Hugo De Groot speelt in beide
deelen der quaestie over mare liberum, de oneenigheden met
Engeland in- en buiten Europa, eene zeer interessante, uiterst
moeielijke rol. In 1609 met zijn beroemd boekje Mare Liberum
als voorvechter van de vrijheid der zee opgetreden,
moest hij twee malen, in 1613 en 1615, als vertegenwoordiger
der Staten de argumenten uit zijn eigen boek geput, wederleggen.
Hij deed het, zooals van iemand van zijne buitengemeene
schranderheid te wachten was, met ongewone handigheid.
Toch blonk zijne geleerdheid in grootereu glans, toen hij
zijne eigene overtuiging, dat de zee een vrij en aan allen gemeen
element is, onbewimpeld mocht uitspreken. Bijna in
dezelfde dagen, dat hij de Oost-Indische belangen van zijn
land met zooveel talent in Engeland voorstond, zette hij zich
tot het weerleggen der Engelsche aanmatigingen in Europa, en
schreef zijne „De feu sio capitis Vi Maris Liberi oppugnati
a G u il. Wel wo do." De omstandigheden verhinderden
toen de uitgave van dit geschrift: De Groot achtte het
niet raadzaam, juist in dien tijd de aandacht van den verbitterden
Jakob I weder op zijn Mare Liberum te vestigen.