MARE CLAUSUM. - Acehbooks.org

n
stukken, door Engelschen en Nederlanders der zeventiende
eeuw in het Fransch gesteld, kan, nadat ze eenige malen is
overgeschreven, niet volkomen zeker meer worden gereconstrueerd.
Te moeielijker is zulk eene reconstructie waar de
kopiist der stukken iemand blijkt geweest te zijn, die met de
taal waarin die stukken gesteld zijn onbekend was. In dien
stand van zaken meende ik dus de beide Memoriën te moeten
laten zooals ze waren. Over het geheel is de tekst verstaanbaar
en kan een ieder de verbeteringen aanbrengen; waarde
zin onduidelijk was heb ik waar ik vermocht het verbeterde
woord aan den voet der bladzijde aangeteekend. — Anders heb
ik gehandeld bij het uitgeven van Bijlage C. Hier gold het een
stuk, door den schrijver zelven voor de pers bestemd, dat
echter hier en daar bepaald herziening eischte. Uit het handschrift
zelf blijkt, dat het stuk zonder tusschenpoozen opgeschreven
werd en dat het betoog daardoor nu en dan aanvulling
vorderde; die aanvullingen zijn wel dadelijk ingevoegd, maar
zij storen m. i. soms den gang der redeneering. Bij een
werk, waarmede het aldus gesteld is, meende ik meer zorg
te moeten aanwenden. Aan den tekst waagde ik niet iets
te veranderen; met behulp van de heeren DUEIEU en HAMAKER,
die zich daartoe dadelijk bereid verklaarden, stelde ik de
twijfelachtige lezingen vast, en veroorloofde mij een enkele
maal een woord tusschen haakjes er bij te voegen. Waar het
geschrevene volkomen onleesbaar of met een gezonden zin onvereenigbaar
scheen, plaatste ik een vraagteeken. In den aldus
verkregen tekst nam ik echter met interpunctie en indeeling
meer vrijheid dan bij de ov-rige stukken. Aan de nagedachtenis
van een groot man meende ik schuldig te zijn,
dat zijn werk ten minste in zulk eenen afgewerkten staat
verscheen als de eerbied voor den door hem zelven gestelden
tekst toeliet.
Over de inrichting van het boek zelf nog een enkel woord.
Ik ben bij het stellen van het denkbeeld uitgegaan, dat een
schrijver, vooral als hij zijn eerste proeve in het licht geeft,
niet mag eischen, dat zijne lezers hem op zijn woord zullen
gelooven. Daarom heb ik getracht, de controle gemakke-