MARE CLAUSUM. - Acehbooks.org

150
door verschillende oude tractaten, bepaaldelijk door dat van
1550 en een ander tusschen Karel "V en een der voorgangers
van Jakob I ')) verdedigd door te wijzen op hunne possessio
immemorialis op het volkenrecht gegrond. Dit nieuwe argument
bevalt den koning volstrekt niet : nog daargelaten dat de
Staten door hunne slechts onlangs erkende vrijheid („la nouveauté
si fresche en mémoire de vostre liberté") onbekwaam
schijnen tot eene possessio immemorialis, oordeelt de koning
zulk eene betwisting van een der voornaamste punten van zijne
souvereiniteit, door alle andere vorsten en staten van Europa
erkend, terwijl de koning van Spanje de vrije visscherij van
den koning zocht te verkrijgen, en de koning van Frankrijk
jaarlijks een dergelijk doch zeer beperkt verlof van den koning
aanneemt 2 ), hoogst ongepast in den mond van een volk, nog zoo
kort geleden en wel door 's konings hulp onafhankelijk verklaard
3 ). Eindelijk heeft .de koning zijnen gezant bevolen,
duidelijk te zeggen : .que luv, qui est le plus grand Prince
insulaire qui soit, la raison veut, qu'il soit bien entendu aux
droicts de la Mer et non ignorant des droicts de ses Royaumes,
ny du droict des gens. Tant il y a, qu'il n'entend point s'en
faire informer, ny par vous, ny par celuv, qui a premièrement
entamé ce propos nommément Grotius : la disgrace duquel
doibt déterrer et intimider les autres de suivre ses maximes,
et sa probité estant accusée par W. SS. vous doibt rendre son
sçavoir aussy suspect que sa personne." i ) Nu de ambassa-
') Dit is eene domme vergissing van Carleton. In het origineele Antwoord staat :
„Ie traicté faiet en l'an XV e cincquaute et uu entre le Prédécesseur de Sa Ma té . et
l'Empereur Charles Ie quint," d. i. het tractaat van 1551 tusschen enz. Carleton
beeft de komma in plaats van achter „uu" geplaatst voor „et." — Dat mijne lezing
de juiste is, blijkt behalve uit den beteren zin, ook uit eene gelijktijdige Hollandschc
vertaling bij de kopie van het Antwoord der Staten, in : Loketk. Stu.-Gen., Eng.
>,,, i:j —Aanleiding tot de vergissing zal misschien het verschil tusschen beide tijdrekeningen
gegeven lubben. (Dat Carleton er niet alleen voor verantwoordelijk is,
blijkt uit den.bricl van den Engelschen »taats-secretaris van 21 Dec. 1018, medegedeeld
in : Treatise of the Dominion of the Sea. p. 66,67.) Het is van belang deze vergissing
op te merken, daar de verschillende jaartellingen licht aanleiding tot verwarring
geven. Zoo noemt Vrccde (Vrijheid van haringvaart, l. c. p. 10 Noot)
reeds twee tractaten: dat van 1550 en dat van 1551.
") Zie pag. 147. Noot 1.
:i ) Uit liet meer of miuder op den voorgrond stellen van possessio immemorialis
leiden waarschijnlijk sommigen de bewering al', als zouden de Staten de redeneeringen
hunner ambassadeurs over dezen rechtsgrond hunner vrije visscherij gedesavoueerd hebben,
eene bewering, geheel zonder grond. (cf. Treat, of the Dominion of the Sea. p. 08.)
4 ) Zoo is de lezing van het origineel : Aitzema (1. c.) laat den ambassadeur eene
dwaasheid /