MARE CLAUSUM. - Acehbooks.org

148
en boven maten ontroert", men dreigde zelfs met een Engelsch-
Spaansche alliantie. Het eenig mogelijke middel, om over de
pnnten in hunne Instructie vervat tot eene onderhandeling te
komen, scheen den gezanten eene bepaalde belofte, dat de
quaestie van de groote visscherij door Nederlandsche ambassadeurs
op eenen aangeduideu tijd „fijnalijk sonde werden
gevindeert." In dien geest vroegen zij de Staten om last. ] )
Beeds voor het ontvangen van den brief der ambassadeurs,
waren dezen echter reeds op zeer onaangename wijze met den
stand der zaken bekend gemaakt. Dadelijk na het antwoord
aan de gezanten gegeven, was Carleton gelast, bij de Staten
over hun gedrag te klagen ~). Om verschillende redenen ')
stelde hij de Propositie eenige dagen uit, maar den 12 Januari
Kil9 verscheen hij in de vergadering der Staten-Generaal en
droeg hun op nadrukkelijke wijze 's konings klachten voor 4 ).
Na hun eerst hun gedrag ten opzichte der ambassade van den
tijd af, dat daarvan het eerst sprake was geweest, te hebben
verweten en de grieven van den koning opgeteld, hield hij den
Staten in krasse bewoordingen het ongerijmde hunner handelwijze
voor. Het is waar, gaat hij voort, de zaken van Oostludië
en Groenland zijn „poussez plus avant 5 ) que les autres,
...d'autant que par l'animosité et outrage de vos gens ils sont
') Miss, van de ambass. aan de Stn. dd. 3 Jan. 1619 (ree. 15 Jan.), in:
Verbaal 1018.19.
-) Carleton, Lettres. II. p. 393.
3 ) Carleton, Lettres. II. p. 393.
4 ) Zie de Propositie bij: Ait/enia, Sakeu van Staet. II. p. 'i02 ; het origineel is
voo'handeu in de Loketkast Stn.-Gen., Engeland No. 43. — Deze Propositie is dezelfde,
waarover Wagenaar (Vaderl. hist. X. p. 331) spreekt: de voorstelling is daar
verkeerd : alleen de woorden „een voorstel, waarin hij kwalijk sprak van de Groot'
zijn juist. Van het „werken" van den Engelschen gezant „omtrent de gevangenen
(Oldenbarnevelt e. s.) blijkt uit deze Propositie niet», evenmin dat Carleton „niets
ander» lot de Groots nadeel wist te noemen, dan dat hij de vrijheid der zeel aal t
en visscherij gedreeven hadt." De Propositie handelt alleen over eenige openstaande
geschillen met den koning van Engeland, en bij die gelegenheid wordt aan Ile
Groot, die reeds lang bij Jakob I om zijne Ariniiiiaansrlic begrippen niet goed aangeschreven
stond, (zie ook hiervoor p. 82 Noot 2) tweemaal op de in den tekst
vermelde wijze eene hatelijkheid gezegd, waar dat in het betoog te pas kwam. De
Propositie van den t'rauschen gezant (afgedr. bij : liraudt, Hechtsplcg. p. 00 vlg.)
was zeer beslist in het voordeel der gevangenen ; Wagenaars combinatie zoude dus
licht tot verkeerde gevolgtrekkingen over die van Carleton aanleiding kunnen geven.
(Vgl. o.a. de geheel verkeerde voorstelling van l'hilliinore . Internat, law. I. p. 105.)
Wagenaars mededeeling i» ontleend aan De Groot» voorstelling zelve (Verantwoordingh.
p. 197. - Zie uitvoeriger : Brandt, Hechtsplcg. p. 59.)
3 ) Aitzema (Sakeu v. Staet. II. p. 402) leest hier verkeerdelijk: „posessez plus
avant,