MARE CLAUSUM. - Acehbooks.org

129
werd De G-root als een der commissarissen, die met de ambassadeurs
hadden onderhandeld, gezonden om hen over deze zaak
te „sonderen". Het gevolg was eene remonstrantie der Engelschen,
waarin zij uitvoerig uiteenzetten, dat hun koning zich
in den eigendom van Spitsbergen en het vischrecht in de
aangrenzende wateren, als een zijner kroonrechten, voor zijne
onderdanen wenschte te handhaven '). Alles werd nu gereed
gemaakt om de onderhandeling met ernst te beginnen; de
bewindhebbers der Noordsche Compagnie werden naar Den
Haag beschreven, de stukken op de zaak betrekking hebbende
opgezocht en eene commissie benoemd, waarin onder anderen
De Groot en Joachimi, de latere Engelsche gezant, zittinghadden,
om de remonstrantie te beantwoorden. De strekking
zoude zijn, te bewijzen, dat de Nederlanders als ontdekkers
van Spitsbergen recht hadden op de visscherij en dus ook op
vergoeding van de hun door Engeland toegebrachte schade;
verder zoude men eenen voorslag doen, hoe voortaan beide volken
de visscherij in de „Noortsche quartieren" gezamenlijk zouden
oefenen „met vrientschap, eenieheyt ên seeckerheyt" -). Reeds
den volgenden dag (16 April 1615) werd het concept, door de
commissie opgesteld, gearresteerd. Het was een uitvoerig stuk,
waarin op grond van feiten duidelijk uiteengezet werd, dat de
Nederlanders recht hadden, op Spitsbergen te visschen 3 ). De
echter hier als meermalen door de oude Engelsche tijdrekening is misleid en
schrijft: 1614.) — Op verzoek der Noordsche Compagnie had men huu voorgesteld,
deze zaak voor de Oost-Indische te behandelen. Eene commissie was
daartoe reeds benoemd. De Engelschen vonden echter raadzaam, deze onderhandelingen,
waarbij de Staten in het nadeel waren, uit te stellen tot de Oost-
Indische geëindigd waren, waarbij de Engelschen meer belang hadden. Zij verklaarden
dan ook koeltjes, de aankomst der gedeputeerden van de Oost-Indische Compagnie,
die wegens het slechte weder nog niet aangekomen waren, wel te willen afwachten.
Over de Noordsche zaken hadden zij last, het laatst te handelen, „als minst Importerende."
Die last schijnt bovendien niet van dien aard geweest te zijn, dat er veel
kans op eene schikking bestond; ten minste in den geloofsbrief der ambassade heette
het: „That the Fishings in the Northern Seas towards the Coasts of Greenland were
aquir'd by Right for him (the king) and his only." (Treatise of the Dominion of
the Sea. p. 63. — cf. Macpherson, Annals of comm. U p. 275.)
') Mem. der Ned. ambass., in: Verbaal 1618,19 ad 23 Maart 1619. — Seiden,
Mare Clausuni, in: Opera. 11. p. 1414,— Verbaal 1615 ad 9 April. (Evenminhier
als elders in dit Verbaal vind ik voor het overige iets bijzonders over deze quacstic.)
") R.S.-G. 8,10,15 April 1615.
3 ) R.S.-G. 16 April 1615. — Daar dit het eerste mij bekende stuk is, waarin de
Staten zelven uitvoerig hun recht op de visscherij bij Spitsbergen uiteenzetten, heb
ik geineend, dat hel niet zonder belang zoude zijn, bet in de Bijlagen op te nemen.
Het is als bet ware de tegenhanger van de Propositie uit het Verbaal van 1610,
y