VLAAMSERAAD - Vlaams Parlement

[ 17 1
Europees patroon geen uitzondering. De 0 & 0-intensieve sectoren zijn in Vlaanderen
weinig uitgebouwd.
Hoe is het gesteld met het benutten van het industrieel wetenschappelijk onderzoek
in Vlaanderen?
In de eerste plaats moeten we vaststellen dat het zelfgefinancierd onderzoek, vooral
geconcentreerd is bij een handvol grote bedrijven, die dit 0 & 0-werk in de eerste
plaats voor interne behoeften aanwenden. De meeste kleinere bedrijven beschikken
zelden over een apart 0 & 0 budget, en werven zelden personeel aan voor 0 & 0
activiteiten. 0 & 0 activiteiten vormen dan ook geen afzonderlijke activiteit binnen
vele bedrijven.
Het zal dan ook weinig verbazen dat, bij afivezigheid van een beleid dat 0 & 0
activiteiten ook voor kleinere bedrijven aantrekkelijk maakt, het benutten van het
universitair wetenschappelijk onderzoek vooral een zaak is van de grote bedrijven die
de resultaten van dit onderzoek - via contractresearch - technologisch weten te
valoriseren.
Een gelijkaardige situatie doet zich ook voor bij het benutten van het onderzoek
verricht in de collectieve en gelijkgestelde centra. Ook hier stel ik vast dat vooral de
grote bedrijven het best aan hun trekken komen.
Dit mag misschien verbazing wekken als men weet dat dit onderzoek een zogenaamd
pre-competitief karakter heeft, m.a.w. onderzoek waarvan de resultaten beschikbaar
moeten zijn voor alle bedrijven uit de sector.
De financiële bewegingsruimte vormt een belangrijke maar niet de enige drempel die
de toegang tot de technologische know-how van de onderzoekscentra voor veel
bedrijven bemoeilij kt.
Het ontbreekt veel kleinere bedrijven meestal ook aan een lange termijn strategie. De
klemtoon ligt te veel op het uitspelen van een aantal typische troefkaarten zoals de
flexibele houding in de markt, nauwe band met de klant, snel beslissingen kunnen
nemen, etc..
Deze defensieve houding wordt verder bestendigd door het feit dat vele bedrijven zich
in traag groeiende produktmarkten bevinden. Traag groeiende produktmarkten zijn
markten die een verzadigingspunt hebben bereikt. Deze verzadiging uit zich in het feit
dat nieuwe afzetmogelijkheden en mogelijkheid tot productdiversificatie veel kleiner
zijn, terwijl de concurrentie niettemin zeer groot is. De noodzaak van technologische
vernieuwing is hier dan ook zeer duidelijk voelbaar. Meer dan ooit moeten deze
bedrijven gesteund worden in dit proces van technologische vernieuwing.
In veel landen gaat het technologiebeleid voorbij aan de problemen voor technologische
vernieuwing die daaruit voortspruiten. De kunstmatige hype die rond spitstechnologieën
is geweven is daar wellicht niet vreemd aan. Rekening houdend met het
belang van de minder kennisintensieve (2) en niet-kennisintensieve( 3) industrieën in
;2) “Medium R ik D intensive sectors”
(3) “LQW R & D intensive sectors”
506 (1990-1991) - Nr. 1