VLAAMSERAAD - Vlaams Parlement

506 (1990-1991) -Nr. 1 1390 1
4.
Energieonderzoek in België in vergelijking met andere landen van het Internationaal Energie
Agentschap
TT vanaf 1975 werd de overheidsinspanmng op het terrein 0 & 0 inzake energievraagstukken in België
gediversifieerd. Tot dit jaar was het energieonderzoek hoofdzakelijk nucleair gericht (o.a. S.C.K. -
C.E.N.) of afgestemd op de klassieke energiedragers (bv. steenkool, NIEB-INIEX). Er werd een
Nationaal R&D Programma Energie opgestart, ondergebracht bij de Diensten voor de Programmatie
van het Wetenschapsbeleid. Ook de toenmalige Dienst voor Nijverheids Bevordering heeft studies
uitgevoerd op het domein van de energie in de jaren ‘70. In 1975 werden ook REV-URE commissies
aan het werk gezet om ideeën te verzamelen en te confronteren inzake de toekomstige energieopties.
In hetzelfde jaar werd het Nationaal Comité voor de Energie opgericht waarvoor een belangrijke
energie-experten groep voorzien werd. Behalve het secretariaat werd dit Comité niet verder uitgebouwd
zodat hier géén beleidsondersteunende expertise tot bloei kwam.
In het raam van het Nationaal R&D Programma Energie werd onderzoek verricht van 1975 tot 1987
op het gebied van de ontwikkeling van nieuwe energietechnologieën en inzake het energiesysteem, in
vele universitaire en wetenschappelijke instellingen en bedrijven. In 1987 werd het programma volledig
stopgezet door de toenmalige minister verantwoordelijk voor het Wetenschapsbeleid. Slechts een
beperkt aantal onderzoekingen konden sindsdien worden voortgezet en kampen ten zeerste met gebrek
aan middelen en met onzekerheid inzake de toekomstige financiering.
In tabel 3 wordt een beeld gegeven van het relatieve belang van de overheidsbestedingen voor energie
0 & 0 met een onderscheid tussen bestedingen inclusief het nucleaire onderzoek en exclusief dit
onderzoek, over de periode 1981-1989. In bijna alle IEA-landen treft men een daling aan over deze
periode, voor beide categorieën. Merkwaardige uitzonderingen zijn Zweden en Zwitserland waar men
in 1988 en 1989 een toename van het niet-nucleair onderzoek vaststelt, hetgeen wellicht te maken heeft
met de optie in Zweden en in sommige Zwitserse kantons om op termijn de nucleaire optie te verlaten
en andere energievormen (waaronder besparing) tot ontwikkeling te brengen. In België zijn de
overheidsbestedingen op een laag peil komen te staan aan het einde van de jaren ‘80. Vooral het
onderzoek inzake niet-nucleaire energievormen is gedaald tot het laagste peil van alle IEA-landen in
1988.
Een stand van zaken van de besteding van het overheidsbudget voor Energie 0 82: 0 in 1989 wordt in
tabel 4 afgedrukt. Voor België gaat het om een bedrag van 46,3 Mio $ -1989, hetzij circa 1825 Mio
BF -1989.
De bestemming van dit bedrag is als volgt :
onderwerp :
energiebesparing
nieuwe energiebronnen
kolen
elektriciteit
conventioneel nucleair
geavanceerd nucleair
Mio BF %
29 159
17 0,93
148 8,ll
45 2,47
1 045 57,26
541 29,64
1 825 100,00
Dit betekent een deel van 86,9 % voor de nucleaire technologie hetgeen ons terugbrengt naar de jaren
‘70 toen de nucleaire optie ook allesoverheersend was. Nu echter stemt dit 0 & 0-beleid niet meer
overeen met de feitelijke beleidsverklaringen en technologische verwachtingen voor de komende
decennia.
Een totaal onderzoeksbudget van 29 Mio BF voor energiebesparing en van 17 Mio BF voor nieuwe
energiebronnen, betekent dat vooruitstrevend onderzoek op deze terreinen werd stopgezet in België.
Met deze bedragen kunnen misschien enkele onderzoekers alleen trachten de internationale kennisontwikkeling
vanop afstand te volgen.
,