VLAAMSERAAD - Vlaams Parlement

[ 383 1
IMPULSPROGRAMMA ENERGIETECHNOLOGIE
1. Verantwoording
.
Energie is (naast kapitaal, arbeid en grondstoffen) één van de essentiële produktiefactoren in een
geïndustrialiseerde maatschappij. Energie wordt aangewend door alle gezinnen, bedrijven en overheidsdiensten
voor zeer diverse doeleinden (comfort, ontspanning, verplaatsingen, produktie, cultuur,
. . . >-
Het verband tussen de evolutie van het energiegebruik en de economische groei (uitgedrukt door
middel van het Bruto Nationaal Produkt (BNP) of van een verwante indicator zoals BBP) werd tot voor
kort als perfect parallel opgevat : steeg het BNP met 1 %, zo ook het energiegebruik, en vice versa. Na
de oliecrisis van 1973 stelde men vast dat de elasticiteit tussen BNP en energiegebruik niet noodzakelijk
gelijk was aan één, en dat de evoluties van beide grootheden ontkoppeld konden worden door het
inschakelen van nieuwe energieconversie en - eindgebruiktechnologieën.
Figuur 1
Vergelijkende evolutie van het B.lbP.
bij constante prijzen, van het primair
energie- en elektriciteitsverbruik
% (1978 = 100)
1301 c
120 c -
1 10 ‘- B.BP.
Elektriciteit ,/
90/-
\
*.
*.
-.
‘. . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
40
.
-0
_e-- _--- e--
*- d-
_-
8. 1~~~~----0~~0~ P r i m a i r e e n e r g i e
1978 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88
De precieze rol van het Onderzoeks & Ontwikkelingsproces inzake energietechno gie in de relatie
tussen economische groei en energiegebruik kreeg slechts een beperkte aandacht. Het gerealiseerde
onderzoek terzake (b. BERNARD M. J. en SANTIN1 D. J.) geeft nochtans aan dat de beschikbaarheid
over en de toepassing van de gepaste energietechnieken een zeer belangrijke rol vervullen in cruciale
veranderingsprocessen van de macro-economie : “. . . energy’s role in the economy is that business
downturns are caused by the belated nature of the market’s recognition of the need to shift from one
set of energy-intensive technologies to another more efficient set and, at times, by the need to switch
to another energy type” (Bernard & Santini, p.561). De omvang van de economische moeilijkheden
wordt bepaald door o.m. de beschikbaarheid, de kosten en de betrouwbaarheid van de nieuwe
energietechnologieën en door o.m. de halsstarrigheid waarmee aan de oude opties vastgehouden wordt
(bv. omwille van nog niet afgeschreven investeringen of omwille van gevestigde belangen).
Energietransities zullen tegen de laagste economische en maatschappelijke kosten verlopen wanneer de
markt (gezinnen, bedrijven en instellingen) een beroep kan doen op ontwikkelde en vooruitstrevende
energietechnologieën. In dit ontwikkelingsproces neemt de overheid een specifieke en onvervangbare
plaats in. Met dit voorstel wenst de Gemeenschapsminister voor Energie deze verantwoordelijkheid
expliciet in te vullen.
506 (1990-1991) - Nr. 1