Hartfalen: epidemiologie, risicofactoren en toekomst

RIVM Rapport 260401006
Hartfalen
De functie van het hart is het rondpompen van bloed (zie onder Hartfunctie). Bij
verschillende hartziektes (zie onder Hartziektes) kan het hart deze functie niet
meer goed uitvoeren, met andere woorden: de pompfunctie is verminderd. Dit
heeft twee gevolgen. Ten eerste krijgen de cellen, organen en spieren in het
hele lichaam niet voldoende zuurstof en voedingsmiddelen meer. Dit geeft eerst
bij inspanning en later zelfs in rust verschijnselen als kortademigheid en niet
meer in staat zijn een inspanning te leveren. Ten tweede ‘hoopt bloed zich op
achter het hart’: in de vaten die bloed toevoeren naar het hart bevindt zich te
veel bloed, waardoor vocht uit de bloedbaan wordt gedrukt. Daardoor komt er
vocht in de longen en in de benen.
De combinatie van verschijnselen die het gevolg zijn van de tekortschietende
pompfunctie noemt men hartfalen. Het is een chronische ziekte die langzaam
erger wordt, maar die soms ook plotseling sterk kan verslechteren.
Hartfunctie
De werking van het hart. Het hart werkt als een pomp die ongeveer 60-70 keer
per minuut samentrekt en zo het bloed via de bloedvaten door het lichaam
pompt. Alle spieren, cellen en organen in het lichaam hebben de zuurstof en de
voedingsstoffen nodig die door het bloed worden aangevoerd. Iedere hartslag
wordt ingeleid door een elektrisch signaal. Het hartritme wordt bepaald door
deze elektrische signalen.
Hartinfarct (hartaanval)
Afsterven van een deel van de hartspier, ten gevolge van blijvend zuurstoftekort
door een afsluiting van een kransslagader. Het woord ‘hartaanval’ wordt meestal
gebruikt als synoniem voor hartinfarct. In feite is het echter een ruimer begrip
en omvat ook de plotse dood ten gevolge van een fatale hartritmestoornis.
Hartziekte
Verzamelnaam voor alles waardoor de functie van het hart wordt bedreigd. Dit
kunnen afwijkingen zijn van de vorm van het hart, of van het ‘elektrische
systeem’, van de hartkleppen, of van de kransslagaderen (de bloedvaten die het
hart zelf van bloed voorzien). De hartziekte die het meest voorkomt is het
hartinfarct (zie daar).
Hypercholesterolemie
Te veel cholesterol in het bloed. Dit vergroot het risico op hart- en vaatziekten.
Hypertensie
Een te hoge bloeddruk. Meestal wordt een systolische (zie daar) bloeddruk van
hoger dan 140 (mmHg) als te hoog beschouwd.
Incidentie
Het aantal nieuwe ziektegevallen van een bepaalde ziekte per periode (meestal
een jaar). Meestal uitgedrukt in een getal dat het aantal per jaar per 1000
mensen in de bevolking weergeeft. Als een groep over langere tijd gevolgd
wordt is het gebruikelijk de incidentie uit te drukken als aantal nieuwe gevallen
per persoonjaar (person-year).
MRI
Afkorting voor Magnetic Resonance Imaging. Beeldvormende techniek waarbij
de patiënt in een sterk magneetveld wordt gebracht, waarna met behulp van
signaalanalyse door een computer een dynamische driedimensionaal beeld
Pagina 118 van 122