Jaarverslag_Mensenhandel-2011 - Centrum voor gelijkheid van ...

Het Centrum beveelt de aanstelling van gespecialiseerde
onderzoeksrechters mensenhandel/smokkel op
het niveau van de ressorten van de hoven van beroep
aan.
2.4. Onderzoekstechnieken
Uit verschillende dossiers 277 blijkt het belang van de
onderzoekstechnieken voor de bestrijding van mensenhandel
en mensensmokkel zowel op het niveau van de
detectie als de bewijsgaring.
Om de professionele criminele organisaties te
bestrijden is het noodzakelijk als good practice de
technieken van proactieve recherche 278 te gebruiken.
De criminele netwerken passen zich aan. Ze trachten
zich onzichtbaar te maken door constructies 279 op
te zetten via stromannen en/of het slachtoffer in een
win-winsituatie te plaatsen, zodat het niet meer geïnteresseerd
is om samen te werken met justitie. Dit
kan enkel efficiënt bestreden worden via een proactieve
recherche waarbij gebruik gemaakt wordt van
diverse methodes 280 zoals observaties, informatie van
controles en buurtwerking, betrouwbare informanten
en tipgevers waarvan wel gecontroleerd moet worden
of ze niet zelf betrokken zijn en eventueel louter hun
concurrenten verklikken, …
De laatste jaren gebruiken de speurders ook technieken
zoals internetopzoekingen en klantenbevragingen
die bewijsmateriaal kunnen opleveren, zo blijkt
277 Zie ook eerder: Hoofdstuk 2, Fenomeenanalyse, Bulgaars dossier Sliven, Belgisch-
Marokkaanse baruitbaatster, Nigeriaans dossier, Thais dossier en dossiers schijnhuwelijken
Hasselt en Ieper.
278 Het proactieve onderzoek wordt gedefinieerd in artikel 28bis, §2 van het Wetboek van
Strafvordering. Het maakt deel uit van het vooronderzoek en gebeurt onder gezag van
en controle door de Procureur des Konings: “Om de daders van inbreuken op te kunnen
sporen, bestaat het proactieve onderzoek uit het geheel van handelingen met het
doel te komen tot het vervolgen van daders van misdrijven, het opsporen, verzamelen,
registreren en verwerken van gegevens en inlichtingen op grond van een redelijk vermoeden
van te plegen of reeds gepleegde maar nog niet aan het licht gebrachte strafbare
feiten, en die worden of zouden worden gepleegd in het kader van een criminele
organisatie, zoals gedefinieerd door de wet, of misdaden of wanbedrijven als bedoeld
in artikel 90ter, §§ 2, 3 en 4, uitmaken of zouden uitmaken.” Dat artikel 90ter, § 2,
3 en 4 somt de strafbare feiten op waarvoor afluisterings- en opnametechnieken zijn
toegelaten. Mensenhandel en mensensmokkel met verzwarende omstandigheden zijn
hier uitdrukkelijk opgenomen. Zie ook eerder: Hoofdstuk 2, Fenomeenanalyse, dossier
schijnhuwelijken Hasselt.
279 Zie ook eerder: Hoofdstuk 2, Fenomeenanalyse, Nigeriaans dossier.
280 In het proactieve onderzoek kunnen de politiediensten ook een beroep doen op de bijzondere
opsporingsmethoden van de observatie, de infiltratie en de informantenwerking.
Het beroep op die methodes is geregeld in de artikelen 47ter tot 47undecies van
het Wetboek van Strafvordering.
uit dossiers. 281 Bij een dossier leverde de klantenbevraging
relevante vaststellingen op over betwistbare
handelingen van een advocaat.
2.5. Internationale samenwerking
Volgens verschillende magistraten en politiediensten is
de samenwerking met de Bulgaarse overheidsdiensten
verbeterd. De Europese aanhoudingsbevelen worden
gerespecteerd en de verdachten worden meestal uitgeleverd.
De internationale samenwerking met Nigeria
voor rogatoire commissies is eveneens verbeterd sinds
deze kaderen in Benelux-verband.
België heeft weinig JIT’s voor mensenhandel lopen
maar EPIC is wel een voorbeeld van een good practice
van internationale politiesamenwerking aan de grensgebieden.
In de Euroregio van België, Nederland en
Duitsland werd tussen de regio’s Luik, Hasselt, Maastricht
en Aken dit samenwerkingsverband opgezet ter
bestrijding van seksuele exploitatie inzake mensenhandel,
drugs en georganiseerde diefstallen. Op deze
vergaderingen waaraan politiemensen en magistraten
deelnemen, worden concrete gegevens uitgewisseld
en wordt getracht elkaars acties en werkmethoden op
elkaar af te stemmen. Dit orgaan werkt heel snel en
efficiënt.
281 Zie ook eerder: Hoofdstuk 2, Fenomeenanalyse, Bulgaars dossier Sliven, Belgisch-
Marokkaanse baruitbaatster, Nigeriaans dossier, Thais dossier.
Mensenhandel
Mensensmokkel
108 * 109