Jaarverslag_Mensenhandel-2011 - Centrum voor gelijkheid van ...

VOOrbEELDEN:
Mensenhandel en juridische constructies
Economische uitbuiting: carwashdossier
Uit een gerechtelijk dossier dat in ons vorige jaarverslag
werd besproken 1 , blijkt dat het geld dat
afkomstig was uit illegale activiteiten in verschillende
vennootschappen was geïnvesteerd. Die juridische
constructies brachten in totaal 400.000 euro
op.
De betrokken zaakvoerders van de carwashes
maakten deel uit van een constructie van verschillende
bedrijven. De firma’s veranderden naadloos
van zaakvoerder en de werknemers werden
van de ene naar de andere firma doorgeschoven.
Regelmatig werden de maatschappelijke zetels van
de firma’s verplaatst naar een andere regio. Het
netwerk startte in Antwerpen en liep over Brussel
– Luik – Mechelen – Gent en Sint-Niklaas. In al
deze firma’s waren dezelfde Afghaans-Pakistaanse
zaakvoerders terug te vinden. Ze baatten afwisselend
carwashes, benzinestations, telefoonshops of
nachtwinkels uit die na een tijdje op een frauduleus
faillissement afstevenden. Wanneer een firma
in moeilijkheden kwam, werd er gebruik gemaakt
van Pakistaanse stromannen. Zo was één van hen
vennoot in zestien firma’s.
De politie merkte op: “Deze zaakvoerders en
vennoten wonen op dezelfde plaatsen. Drie verschillende
inschrijvingsadressen te Gent, Brussel en Luik
lopen hierdoor als een rode draad. Tevens wonen op
deze adressen ook nog eens werkkrachten, vennoten
en ex-vennoten van deze firma’s. Sommigen
beschikken over gestolen paspoorten”. Bijna alle
bewoners en verwante firma’s waren gekend bij de
politie.
1 Jaarverslag Mensenhandel en -smokkel 2010, ‘Sociale fraude bestrijden is
mensenhandel voorkomen’, pp.49-51.
Dossier bouw en schijnzelfstandigheid
In een zaak die in het Jaarverslag Mensenhandel
en -smokkel 2010 2 aan bod is gekomen werd één
van de beklaagden onder andere veroordeeld voor
mensenhandel. De rechtbank benadrukte de juridische
constructies die werden gebruikt (schijnzelfstandigheid).
Het ging om Poolse werknemers die verschillende
renovatiewerken moesten uitvoeren. Ze leefden in
erbarmelijke omstandigheden en ontvingen hun
loon, dat ver onder de geldende barema’s lag, onregelmatig
of helemaal niet. Volgens de rechtbank was
de beklaagde, via deze juridische constructie, enkel
uit op de grootst mogelijke winst. Hij streefde naar
dit doel in strijd met alle elementaire rechten en met
de menselijke waardigheid. De rechtbank wees op
het volgende: “Uit het gevoerde strafonderzoek is
gebleken dat door derde beklaagde misbruik werd
gemaakt van het gebrek aan kennis met betrekking
tot hun arbeidsrechtelijk statuut in hoofde van
de Poolse arbeiders waarbij zij op listige wijze tot
vennoot werden gemaakt met alle sociaalrechtelijke
gevolgen van dien. Uit de diverse verklaringen blijkt
dat een derde beklaagde de Poolse arbeidskrachten
naar België heeft gehaald door hen te overtuigen
om vennoot te worden in zijn firma’s en hen voorhield
dat dit de enige wijze was om legaal in België
te kunnen werken, terwijl hen nimmer enige uitleg
omtrent dit statuut van vennoot werd verleend, laat
staan dat zij als vennoot mee inspraak zouden gehad
hebben met betrekking tot het te voeren beleid of
mee gedeeld zouden hebben in de winst”. 3
2 Jaarverslag Mensenhandel en -smokkel 2009, ‘In een schijn van wettelijkheid’,
pp.96-98.
3 Corr. Dendermonde, 3 april 2012. Deze beklaagde heeft beroep aangetekend,
de zaak wordt dan ook opnieuw behandeld voor het hof van beroep
van Antwerpen.