Jaarverslag_Mensenhandel-2011 - Centrum voor gelijkheid van ...

Ze komen naar België met een reisvisum 62 en blijven langer
dan de geldigheidstermijn. Of ze kopen aan zeer hoge prijzen
een vals Portugees paspoort. 63
Een veel voorkomende manier voor de illegale Brazilianen om
in België aan werk te raken is naar een Portugees café te
gaan en te wachten. Daar komt dan een Braziliaanse stroman
werkvolk ronselen voor hoofdzakelijk Portugese aannemers. 64
De Braziliaanse filière richt zich hoofdzakelijk op de bouwsector,
hoewel soms ook de reinigingssector betrokken is. De
Braziliaanse bouwvakkers zijn vooral actief in onder andere
plafonnage (plak- en pleisterwerk en het plaatsen gyproc).
Deze opdrachten zijn eenvoudig uit te besteden, maar het
gaat ook om taken die binnen de gebouwen uitgevoerd
worden en dus minder opvallen. Bovendien zijn dit arbeidsintensieve
werkzaamheden: bij een kleine bouwwerf zijn al
tientallen uren plak- en pleisterwerk nodig. Opdrachtgevers
kunnen snel veel geld verdienen door deze opdrachten te
laten uitvoeren voor een appel en een ei. 65
De ondernemingen zijn vaak bvba’s, die nog steeds actief
zijn en zeer recent opgericht werden (60,20% zijn vanaf
2006 opgericht). De firma’s kennen tijdens hun relatief korte
levensjaren toch al veel veranderingen. De drie meest voorkomende
zijn: benoemingen, ontslagnemingen en beweging
van aandelen. De fraude komt vaak pas aan het licht bij de
laatste benoemingen. 66
62 Nota van het Centrum: Brazilianen hebben nu niet langer een visum nodig voor
een verblijf van minder dan drie maanden. https://dofi.ibz.be/sites/dvzoe/NL/
Gidsvandeprocedures/Pages/Doorreizen_of_verblijven_90_dagen_in_Belgie.
aspx#2._bent_u_onderworpen_aan_de_visumverplichting_voor_een_kort_verblijf_
in_belgi%C3%AB
63 www.vacature.com/blog/deel-2-waarom-landen-brazilianen-in-belgi%C3%AB,
10 december 2010 opgesteld, Isabel Pousset, Sofie Van Hoof, Jonas Lampens, Tim
Dirven, Maaike Wayenbergh, 24 januari 2012).
64 www.meilleurdesmondes.be/blog/wp-content/uploads/2011/07/Fili%C3%A8rebr%C3%A9silienne.pdf,
10 december 2010 opgesteld, Nico Schoofs, Filip Michiels,
24 januari 2012.
65 www.vacature.com/blog/deel-2-waarom-landen-brazilianen-in-belgi%C3%AB,
10/12/2010 opgesteld, Isabel Pousset, Sofie Van Hoof, Jonas Lampens, Tim Dirven,
Maaike Wayenbergh (24/01/2012).
66 Info uit CFI-meldingen.
Als er gekeken wordt naar de nationaliteit van de betrokken
personen in de CFI-meldingen, dan blijkt dat de grote meerderheid
de Portugese of Braziliaanse nationaliteit heeft. Dit
versterkt het vermoeden dat velen over een vals Portugees
paspoort beschikken. De meerderheid van de meeste
betrokken personen bij Braziliaanse filières zijn vennoten
van de bedrijven. Ze wonen vooral rond het zuidstation van
Brussel, vooral in Sint-Gillis en Anderlecht. Ze zijn tussen de
26 en 40 jaar oud. 67
Volledig zwartwerk of schijnzelfstandigheid wordt vooral
toegepast bij de Braziliaanse filières. Dit is niet zo verwonderlijk
daar, zoals reeds vermeld, verblijven heel wat Brazilianen
illegaal in België of met een tijdelijke verblijfsvergunning.
De arbeiders werken volledig in het zwart en zijn niet aangemeld
in Dimona of Limosa en krijgen hun geld cash uitbetaald.
Deze uitbetaling gebeurt op het hoofdkantoor of op de
werf, waar ze een enveloppe met geld krijgen. De uren in het
zwart worden bijgehouden aan de hand van listings, die het
bedrijf opstelt.
Er kan ook gewerkt worden met pseudo-nationale nummers.
Een pseudo-nationaal nummer wordt gegenereerd voor
werknemers die op dat ogenblik geen inschrijving hebben in
België. Bij de Braziliaanse Filières werd opgemerkt dat geen
enkele werknemer, die aangemeld werd met een pseudonationaal
nummer achteraf ingeschreven werd in het rijksregister.
Toch blijven deze mensen verder werken. Ook dit zou
kunnen betekenen dat de arbeiders gebruik maken van een
vals (Portugees) paspoort.
Ten slotte kunnen de Brazilianen als schijnzelfstandige
opereren binnen de bedrijven. Vaak zijn de mensen niet
bewust dat ze deze status hebben. Ze denken met alles
volledig in orde te zijn en dragen niets bij aan de sociale
zekerheid. 68
67 Info uit CFI-meldingen.
68 Dossierstudie.
Mensenhandel
Mensensmokkel
34 * 35