Jaarverslag_Mensenhandel-2011 - Centrum voor gelijkheid van ...

is beperkt tot 15.000 euro. Noodhulp kan worden
aangevraagd vanaf de burgerlijke partijstelling of de
indiening van een klacht.
Aanvullende hulp kan toegekend worden wanneer het
nadeel kennelijk toeneemt na de toekenning van de
hoofdhulp.
Hulp voor geleden schade kan aangevraagd worden
voor morele schade, rekening houdend met de tijdelijke
of blijvende invaliditeit; de medische kosten en
de tijdelijke of blijvende invaliditeit; een verlies of
vermindering aan inkomsten door de tijdelijke of blijvende
arbeidsongeschiktheid; esthetische schade; de
procedurekosten; de materiële kosten (kledij, verplaatsingskosten,
enz); de schade die voortvloeit uit het
verlies van één of meer schooljaren, ... 147
Voorwaarden 148
De wet voorziet diverse voorwaarden om een beroep
te kunnen doen op het Fonds. Zo vereist het territorialiteitsbeginsel
dat de gewelddaad in België gepleegd
dient te zijn. Indien de gewelddaad echter in verschillende
landen plaatsvindt dan bekijkt men de aanknopingspunten
om geval per geval de afweging te maken
of de hulp door België moet worden toegekend.
Voor het bekomen van hoofdhulp dient het slachtoffer
de resultaten van het onderzoek of de strafprocedure
af te wachten. Hier kunnen zich twee verschillende
hypotheses voordoen. Als de dader gekend is, zal de
hulp pas toegekend kunnen worden wanneer de beslissing
over de strafvordering definitief is (wanneer er dus
geen beroep meer mogelijk is) of na definitieve beslissing
van de burgerlijke rechtbank over de toerekening
of over de vergoeding van de schade. 149 Het slachtoffer
moet dus ook een schadevergoeding gevorderd
hebben. Dit kan door de burgerlijke partijstelling, uit
de vordering voor de burgerlijke rechtbank of eventueel
uit de rechtstreekse dagvaarding van de dader.
147 FOD Justitie, Financiële Hulp aan Slachtoffers van Opzettelijke Gewelddaden en aan
de Occasionele redders, 2010, beschikbaar op www.justitie.belgium.be.
148 Art. 31bis van de wet van 1 augustus 1985.
149 De Commissie acht zich als administratief rechtscollege bovendien ook gebonden aan het
gezag van gewijsde van de strafrechtelijke uitspraak. De beslissingen van de strafrechter
heeft erga omnes gezag van gewijsde. Zo heeft de Commissie al een verzoek van een
persoon, die beweerde slachtoffer van een verkrachting te zijn moeten afwijzen omdat de
uitspraak van de strafrechter waarbij de dader werd vrijgesproken voor “verkrachting”
gezag van gewijsde heeft. P.VERHOEVEN en L.VULSTEKE, ibid, pp. 109-110.
Is de dader onbekend, dan eist de wetgever dat de
verzoeker minstens de gewelddaad ter kennis brengt
van de overheid: dit kan door het indienen van een
klacht, het aannemen van de hoedanigheid van benadeelde
partij of door een burgerlijke partijstelling. Blijft
de dader onbekend dan kan men pas een beroep doen
op het Fonds na de beslissing tot seponering. Enkel de
seponering omwille van onbekendheid van de daders
komt in aanmerking. Een seponering om andere reden,
zoals opportuniteitsredenen volstaat bijgevolg niet. 150
Bij een burgerlijke partijstelling, kan de hulp ook aangevraagd
worden, één jaar na de burgerlijke partijstelling.
Gaat het om noodhulp dan is er geen beslissing vereist.
In dat geval is het voldoende dat de verzoeker klacht
heeft neergelegd of zich burgerlijke partij heeft gesteld.
De Commissie zal dan zelf de nodige inlichtingen
inwinnen bij het parket.
De tussenkomst van het Fonds is in principe subsidiair.
De verzoeker mag bijgevolg geen andere mogelijkheden
hebben gehad om de schadevergoeding te bekomen.
Hierbij wordt rekening gehouden met de solvabiliteit
en eventuele afbetalingen van de dader, de tussenkomst
van het ziekenfonds of de arbeidsongevallenverzekeraar
of vergoedingen op basis van een private verzekering.
De subsidiariteitsvoorwaarde is echter niet absoluut.
Men verwacht wel van de verzoeker dat hij of zij, zijn
of haar rechten maximaal uitoefent ten aanzien van de
aansprakelijke persoon of de verzekeringsinstelling. De
Commissie benadrukt echter dat het slachtoffer niet
eerst dure en langdurige procedures moet afwerken
vooraleer hij financiële hulp kan aanvragen. Er moet
dus geen absolute onmogelijkheid zijn om de vergoeding
op de daders te verhalen. Toch is een vonnis tot schadevergoeding
onvoldoende. Het slachtoffer moet ook
aantonen dat hij redelijkerwijze het nodige gedaan heeft
om een effectieve schadeloosstelling te bekomen door
alle nuttige middelen van tenuitvoerlegging, zoals bewarend
en uitvoerend beslag, aan te wenden. 151 Wanneer
de dader echter manifest onvermogend is, wordt van het
slachtoffer niet verwacht dat het eerst overgaat tot een
gedwongen tenuitvoerlegging van de schuldvordering. 152
150 P. VERHOEVEN en L.VULSTEKE, ibid, pp.55-56.
151 P.VERHOEVEN en L.VULSTEKE, ibid, p. 71.
152 De Commissie kan zelf alle nuttige onderzoeken uitvoeren of gelasten om de financiële
toestand van de dader na te gaan. Ze kan hiervoor iedere overheid om inlichtingen
vragen betreffende zijn beroepssituatie en financiële, sociale en fiscale
toestand, zonder dat die overheid zich kan beroepen op haar plicht tot geheimhouding.
P.VERHOEVEN en L.VULSTEKE, ibid, p. 69.