Jaarverslag_Mensenhandel-2011 - Centrum voor gelijkheid van ...

esproken. In het dossier Carwash 98 had de beklaagde
als handelswijze een systeem van uitkeringsfraude
opgezet. Verschillende werknemers-medevennoten
ontvingen financiële steun van het OCWM bovenop
het loon dat zij officieel verdienden. Ze konden de
steun aanvragen, omdat hun loon opzettelijk laag
werd gehouden (waarbij ze soms ook nog een deel van
deze steun aan de uitbuiters moesten afdragen). Uit het
gerechtelijk onderzoek bleek dat OCMW’s de samenwerking
een andere invulling gaven. Zo verleende het
ene OCMW in het kader van haar beroepsgeheim geen
informatie, andere vorderden daarentegen het geld
terug van de schijnzelfstandige.
98 Jaarverslag Mensenhandel en -smokkel 2010, ‘Sociale fraude bestrijden is mensenhandel
voorkomen’, pp. 48-51.
2. Detectie
Er is echter een heel parcours waarbinnen de maatschappelijk
werkers de sociale correctie kunnen laten
plaatsvinden en signalen van uitbuitings- en kwetsbare
situaties kunnen opvangen, op voorwaarde dat zij
hiervoor de nodige tools aangereikt krijgen. Vooraleer
het OCMW hulp toekent, zal zij de hulpvraag onderzoeken.
De maatschappelijk werker doet hiervoor een
uitgebreid sociaal onderzoek en maakt een sociaal
verslag op. Het OCMW verzamelt informatie en krijgt
zo zicht op de psycho-sociale toestand van de cliënt
tijdens gesprekken en huisbezoeken. Voor de gegevensverzameling
rond bepaalde feitelijke elementen
in het dossier raadpleegt het OCMW de Kruispuntbank
Sociale Zekerheid, waarin heel wat informatie
over het sociale zekerheidsprofiel van de hulpvrager
(nu en in het verleden) te vinden is. 100 Het opgemaakte
verslag, wordt achtereenvolgens voorgelegd aan de
hoofd maatschappelijk werker, een précomité, en ten
slotte aan het bestuur.
100 Antwoord van VVSG op wetsvoorstel van Liesbet Homans recht van mededeling
voor OCMW-raads- en personeelsleden, 12 maart 2012, www.vvsg.be.
In een ander dossier 99 , rond mensensmokkel, waarin
het Centrum zich burgerlijke partij heeft gesteld, is
er ook sprake van aanzienlijke uitkeringsfraude. De
betrokkene, zaakvoerder van een nachtwinkel, was
lid van een criminele organisatie die onder meer
tegen betalingen schijnhuwelijken organiseerde. Hij
ontving onder een valse naam onrechtmatige steun
van het OCMW, op het adres waar hij een safehouse
schuilhield. Het betrokken OCMW bezorgde aan de
onderzoeksrechter een overzicht waaruit bleek dat de
betrokkene over een periode van zeven jaar 50.820,22
euro aan onrechtmatige steun ontving.
99 Zie ook Deel 2, Hoofdstuk 2, punt 4.2.3. (Dossier Schijnhuwelijken Ieper).
Gedurende heel dit parcours kunnen diverse signalen
van fraude en uitbuitingssituaties opgevangen worden.
Zo stelde het OCMW Gent geregeld problemen vast
met slechte arbeidscontracten (bv. mensen worden
systematisch na twee weken ontslagen en komen naar
het OCMW om steun) van dezelfde werkgevers (in
nachtwinkels, industriële bakkerijen, krantenbedeling
van de lokale krant). Dit deed het OCMW vermoeden
dat het om malafide werkgevers ging. Er werden ook
problemen met huisjesmelkerij vastgesteld. Hoewel
de mensen worden aangemoedigd klacht in te dienen
waren zij zeer terughoudend uit angst of bij gebrek
aan vertrouwen in het overheidsapparaat en publieke
instellingen.