Jaarverslag_Mensenhandel-2011 - Centrum voor gelijkheid van ...

ExTErNE bIjDraGE
Nieuwe instrumenten voor de strijd tegen de
ernstige en georganiseerde sociale fraude
Collectieve bijdrage van de directie economische en
financiële criminaliteit (DJF) van de federale politie (Benoit
GOSSET, Gerechtelijk commissaris, coördinator van
de gemengde ondersteuningscel voor de strijd tegen
de ernstige en georganiseerde sociale fraude; Peggy
VANHELMONT, strategisch analiste; Benoit WOLTER,
Gerechtelijk commissaris, verantwoordelijke van de afdeling
‘Programma’ van de strijd tegen de ernstige en georganiseerde
sociale fraude)
Vooraf
De bestrijding van sociale fraude is noodzakelijk omdat dat
soort criminaliteit de stabiliteit van onze westerse systemen
ondermijnt. De activiteiten van criminele organisaties die zich
inlaten met ernstige en georganiseerde sociale fraude zijn om
verschillende redenen laakbaar maar vooral omdat ze illegale
vermogensvoordelen opleveren op de rug van personen
uit onze maatschappij die het meeste bescherming nodig
hebben.
Tijdens de afgelopen federale legislatuur zijn twee nieuwe
instrumenten in de strijd tegen ernstige en georganiseerde
sociale fraude in het leven geroepen: een gemengde ondersteuningscel
en een operationele afdeling.
Hieronder volgt een toelichting bij de taken van die instrumenten
en illustreren we ze aan de hand van het voorbeeld
van het Braziliaanse filière en een overzicht van een fraudeconstructie.
1) Gemengde ondersteuningscel voor de strijd tegen
de ernstige en georganiseerde sociale fraude
Historiek
De gemengde ondersteuningscel voor de strijd tegen de
ernstige en georganiseerde sociale fraude kadert in het actieplan
van het college voor de coördinatie van de fraudebestrijding.
De oprichting is gebaseerd op een protocol dat op 8
juni 2010 is ondertekend tussen de verschillende betrokken
overheden. De cel is operationeel sinds begin 2011 en is
gevestigd in de lokalen van de DGJ/DJF, meer bepaald in de
CDGEFID (Centrale Dienst voor de bestrijding van georganiseerde
economische en financiële delinquentie).
Samenstelling
De cel bestaat in principe uit twee politieagenten die lid zijn
van de DGJ/DJF – van wie er één is aangesteld als gerechtelijk
coördinator – en uit een afgevaardigde van elk de vier
belangrijkste federale inspectiediensten:
› Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA);
› Rijksdienst voor de Sociale Zekerheid (RSZ);
› Sociale Inspectie (van de FOD Sociale Zekerheid);
› Toezicht op de Sociale Wetten (van de FOD Werkgelegenheid,
Arbeid en Sociaal Overleg).
Doelstelling
De gemengde ondersteuningscel moet de strijd aanbinden
tegen ernstige en georganiseerde sociale fraude. De definitie
in het samenwerkingsprotocol luidt als volgt:
“Onder ernstige en georganiseerde sociale fraude wordt
verstaan elke vorm van opzettelijk handelen waarbij ofwel
verschuldigde bijdragen niet (zullen) worden betaald (bijdragefraude)
ofwel niet-verschuldigde uitkeringen (zullen) worden
geïnd (uitkeringsfraude) als gevolg van het handelen van
een gestructureerde organisatie bestaande uit twee of meer
personen, die in onderling overleg wanbedrijven of misdaden
(zullen plegen om direct of indirect vermogensvoordelen te
verkrijgen en waarbij die personen :
› gebruik maken van commerciële of andere structuren om
het plegen van de misdrijven te verbergen of te vergemakkelijken
of
› bedreiging, geweld of corruptie aanwenden of
› contrastrategieën uitwerken waardoor de fysische integriteit
van de personeelsleden van de inspectiediensten in
het gedrang komt of
› misbruik maken van personen die zich in een precaire
positie bevinden”.
Opdrachten
De opdrachten van de gemengde ondersteuningscel zijn
zowel strategisch als operationeel en kaderen in de strijd
tegen ernstige en georganiseerde sociale fraude.
Strategische opdrachten zijn o.m.:
› een strategische analyse maken van het fenomeen (typologieën
en risicoprofielen ontwikkelen);
› waakzaam blijven voor verschuivingen die voortvloeien uit
de interventie van andere EU-lidstaten rond die thematiek;
› opsporing via datamining ontwikkelen (analyse van grote
volumes gegevens om fraudeschema’s op te sporen).