download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift

Afb. 60 Aquariumgebouw van Artis, voorjaar
2006. Foto: C. van Weele.
karpers zijn. Her en der zijn in de afgelopen jaren
in Amsterdam drijvende eilandjes aan de kade
ontworpen, waar allerlei groen op en onder
groeit. Onder die eilandjes liggen snoeken op de
loer naar hun prooi. Voor de snoek moet het water
helder zijn, en niet ‘verbrasemen’. De brasem
eet namelijk watervlooien weg, die op hun beurt
zorgen voor het opeten van algen in het grachtenwater.
Zonder de watervlooien neemt de algenpopulatie
toe, en de
snoekpopulatie af.
Zo is de snoekpopulatie
een graadmeter
voor de helderheid
van het grachtenwater.
Twee andere
grote waterbakken
in de zijvleugel bevatten
alleen tropi-
Afb. 61 Zie kleurkatern.
sche vissoorten en
de vierde mammoetbak
is buiten gebruik. De route voert naar
boven. In de monumentale Grote Zaal, die bij de
verbouwing van tien jaar geleden in ere is hersteld,
zijn meteen links twee grote Noordzeebakken
met wijting, griet en tong en andere vissen.
Het is er donker en koel als in een oud
Artis Aquarium te Amsterdam 259
museum. Er zijn te weinig bordjes om de verschillende
vissen te determineren. Op de bodem
graait een vis met drie ‘gratenvingers’ tussen de
schelpjes waarop hij ligt. Er is niet te ontdekken
om welke soort het gaat en ik weet er te weinig
van om hem te herkennen.
Het zeewater is gesponsord door een grote
scheepvaartmaatschappij die vier keer per jaar
vers water meeneemt uit de Golf van Biskaje. Het
wordt ingeladen als ballast, zodat schepen niet
kapseizen met hun zware lading. Als het schip is
gelost wordt het ballastwater niet in zee geloosd,
maar gaat het naar het Artis Aquarium.
In de tentoonstellingszaal van het Zoölogisch
Museum is een expositie te zien over ‘nesten in de
stad’. Op een Surinaamse meerval op sterk water
na zijn er hier geen vissen meer te ontdekken.
Nog één Hollandse vis vind ik op een onverwachte
plek en wel in het insectarium. Er is een
kleine opstelling gemaakt over de bescherming van
het lijf. Er staan grote foto’s, vanaf dezelfde hoogte
gemaakt, van een keverschild, een ridderharnas
en het skelet van een mens. Op kniehoogte is een
prachtig gratenpakket van een karper te zien (afb.
62). Als ik het insectarium uitloop zie ik een heel
kleine vluchteling met lange achterbenen en
vleugels onder de karperkast schieten.
Tot slot ga ik nog even langs de zeeleeuwen op
weg naar de uitgang.
Veel bezoekers komen
hier niet: rondom
het verblijf wordt
het Vlinderpaviljoen
gebouwd en van hieruit
kan je alleen maar Afb. 62 Zie kleurkatern.
terug. Het is inmiddels
bijna voedertijd. Ik word aangezien voor verzorger
en er volgt een hartig zeeleeuwengesprek,
maar ik kan niet antwoorden met een gegooid
visje. Voor de zeeleeuw betekent Hollandse vis
een beloning voor vertoonde kunsten.
Artis
Plantage Kerklaan 38-40
1018 CZ AMSTERDAM
tel. 020-5233400
fax: 020-5233481
www.artis.nl
ma t/m zo 9-17 uur (in de zomer tot 18 uur)