download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift

Het zeilen van de vloot der buizen uit de haven
Te zien, en op ’t gejuich van vriend en maagen, mee
Goê reis te wenschen, aan de bouwers van de zee!
Die weer uit dankbaarheit, den zeehoet driewerf zwaaien,
Zoo dra de kiel begint de haven uit te draaien. 3
Het zal jaar op jaar een spectaculair gezicht zijn geweest: de schepen getuigd en met de vlaggen
in top, de activiteit aan boord en het gekrioel aan de kant. Met name ook mensen van
buiten de stad kwamen op dit fenomeen af. Burgemeester Pieter Karel Drossaart van Vlaardingen
verwoordde de opwinding tijdens een feestmaal van de haringreders op 10 juni 1847,
na het uitlopen van de schepen, aldus:
Zoo vlood een Buisjesdag weer heen!
De Haringvloot, door menigeen
Met zorgen, kosten, moed en kracht,
Weer toegerust en zaamgebragt,
Lag als in feestgewaad getooid:
De vlag in top, het zeil geplooid,
Op ’t fraaist getuigd, gekleurd, gesmeerd,
Niets missend wat haar glans vermeert;
Voorzien van vleet en touw en lijn,
Die bij deez’ zeevaart noodig zijn;
Het oog eens kenners dubbel waard.
Hij vervolgt het gedicht met een schets van het uitvaren van de vloot uit de haven en, op de
Maas aangekomen, het wachten op eb. Nadat de in roodbaaien hemd en wit zeildoeks pak
gestoken zeelieden uitgezwaaid waren door de menigte aan de kant, werden de zeilen ‘bij
zeemans maatzang’ uitgerold en werd de reis richting zee voortgezet. 4
De traditie van Buisjesdag gaat terug tot ver in de 18de eeuw. Een
aquarel die de vol met schepen liggende haven van Vlaardingen
toont, vermeldt: ‘Vlaardingen te zien langs de haven en de seije
ging den hareng buysen 17-14/6-65 ten 8 uuren’ (afb. 27). 5 De tientallen
buizen vertrokken aldus op 14 juni 1765 om acht uur ’s ochtends
richting Noordzee, ongetwijfeld onder massale belangstelling.
In 1820 omschreef de Vlaardingse belastingontvanger en
dichter Ambrosius Justus Zubli (1751-1820) de pijn van het af- Afb. 27 Zie kleurkatern.
scheid op 15 juni als volgt:
Naar boord ô nijvre visschrenschare
Naar boord, het afscheidsuur is daar!
Gij moet van gade en kindren scheiden;
3 A. Hoogvliet, Eerkroon voor de stede Vlaerdinge (’s-Gravenhage 1771).
4 Collectie Visserijmuseum/Vlaardings Museum, inventarisnummer DV0699.
5 Collectie Visserijmuseum/Vlaardings Museum, inventarisnummer S0203.
‘Een eigen Hollandsch feest’ 189