Doctoraatstrajecten in Vlaanderen - Universiteit Gent

Doctoraatstrajecten in Vlaanderen
schillende instroomcohortes. Als junior onderzoekers er langer dan acht jaar over doen,
worden ze gerekend bij diegene die geen doctoraat hebben behaald. In Hoofdstuk 5
konden we al zien dat vooral in de beginjaren (1990-1992) de succescijfers van de vrouwen
die van de mannen benaderen, terwijl er in sommige recentere jaren een erg groot
verschil is (14,6% verschil in het voordeel van de mannen in 2000-2001). In de laatste
jaren is dit verschil terug kleiner maar deze cijfers zijn niet volledig vergelijkbaar aangezien
de junior onderzoekers nog geen acht jaar konden worden gevolgd met hun doctoraat.
Het is wel zo dat de succesgraden zowel voor mannen als voor vrouwen zijn
gestegen over de jaren heen. Deze trend evolueert wel trager bij vrouwen dan bij mannen.
Over de twee cohortes (1990-1997 en 1997-2004) bekeken, bedraagt het verschil in
slaagkans tussen mannen en vrouwen gemiddeld 6,6% (zie Tabel 8.3). Is geslacht hier
echter doorslaggevend, of komt het door de ondervertegenwoordiging in bepaalde
wetenschapsdisciplines die een hoger percentage doctoraten afleveren dan gemiddeld
Is er met andere woorden nog sprake van geslachtsverschillen binnen de verschillende
wetenschapsclusters of vallen geslachtsverschillen dan weg In Tabel 8.3 bekijken we de
succesgraden van geslacht per wetenschapsgebied voor de twee cohortes. Deze analyse
nuanceert de verschillen in geslacht, maar deze verdwijnen niet volledig na het in rekening
brengen van wetenschapsgebied.
Ten eerste blijkt uit de tabel dat de tweede instroomcohorte bijna overal succesvoller is
dan de eerste. Dit is opvallend positief gezien het feit dat niet alle instromers van deze
tweede cohorte een volledige termijn van acht jaar gevolgd kon worden. In alle andere
wetenschapsgebieden is er een merkbaar verschil tussen 1990-1997 en 1997-2004 van
minstens 6,9 procentpunten (vrouwen in de humane wetenschappen; ²=1,78, df=1,
p>0,05) tot een verschil van 12,5 procentpunten (vrouwen in de toegepaste wetenschappen;
²=0,99; df=1; p>0,05). In absolute aantallen behaalde doctoraten is er overal een
stijging tegenover de eerste instroomcohorte. Dit is logisch, aangezien de instroom van
junior onderzoekers ook sterk is toegenomen eind de jaren ‘90.
Ten tweede blijkt dat er opvallende verschillen blijven bestaan tussen mannen en vrouwen
binnen een aantal wetenschapsclusters voor beide instroomcohortes. Enkel bij de
eerste instroomcohorte behalen vrouwen binnen de exacte wetenschappen hogere succesgraden
(61,3%) dan mannen. Dit is net een cluster waar de succesgraden een stuk
hoger liggen dan in de andere wetenschapsgebieden. Het verschil met de succesgraad
van de mannen in dit jaar (57,5%) is echter niet significant. Van alle vrouwen die in
1990-1991 instroomden in de exacte wetenschappen, behaalden 74,2% hun doctoraat,
in 1994-1995 waren er dat 67,1% (zie Bijlage 8.3). Dergelijke hoge succesgraden werden
in latere jaren niet meer bereikt of zelfs geëvenaard door mannen in deze of andere
instroomjaren, en ook niet door vrouwen in de andere instroomjaren.
In de medische, sociale en humane wetenschappen zijn de succesgraden bij de mannen
uitgesproken hoger voor beide instroomcohortes. Bij de medische wetenschappen zien
we het verschil in succesgraden tussen mannen en vrouwen iets afnemen van 7,9% naar
5,7%, door een sterkere stijging in de vrouwelijke succesgraden, terwijl bij de humane
wetenschappen de discrepantie toeneemt: van 9,1% naar 12,7%, wegens een sterkere stijging
in succesgraden van de mannen. Bij de sociale wetenschappen blijft dit verschil
ongeveer even groot (-0,7%). De verschillen in succescijfers tussen mannen en vrouwen
in de exacte en toegepaste wetenschappen zijn niet significant. In de medische weten-
136