Doctoraatstrajecten in Vlaanderen - Universiteit Gent

Hoofdstuk 2.
Monitoring via administratieve
databank HRRF:
pijler in de opbouw van een
dynamische kennisbasis rond
menselijk kapitaal in onderzoek
2.1. Inleiding
De ambitie om van Vlaanderen een kennisintensieve maatschappij van topniveau te
maken, heeft diverse overheden en instellingen ertoe aangezet om te investeren in de
opleiding van jonge, hoogopgeleide afgestudeerden tot onderzoekers. Wetenschappelijk
onderzoek vormt een belangrijk fundament voor zowel technologische als sociale
innovatie, en bouwt noodzakelijkerwijze op een stevige basis van menselijk kapitaal.
Het is in dit kader dat beleidsmakers op verschillende overheidsniveaus onderzoeksloopbanen
voor hoogopgeleide jongeren in Europa en Vlaanderen aantrekkelijker
willen maken. Een belangrijke vaststelling hierbij is dat de finaliteit van investeringen
in doctoraatsonderzoek vandaag in een ruimer maatschappelijk perspectief
geplaatst wordt dan in het verleden het geval was. In tegenstelling tot een of twee generaties
geleden – toen doctoraatsonderzoek in hoofdzaak een voorbereiding was op een
academische carrière – wordt doctoraatsonderzoek vandaag beschouwd als de springplank
naar diverse innovatiegerelateerde en onderzoeksgerichte carrières, zowel binnen
als buiten de academische sector (Borrell-Damian, 2009).
Niettemin blijft het belangrijk om – naast het voorop stellen van lange termijn uitkomsten
in termen van een kwalitatief sterk onderzoekerskorps – op de korte termijn de
efficiëntie en effectiviteit van de investering in doctoraatsonderzoek op te volgen. Het
kennispotentieel in de academische sector in Vlaanderen wordt onder meer via indicatoren(boeken)
(Leyman et al., 2009) gewikt en gewogen.
Ook deze boekpublicatie draagt hiertoe bij. Op basis van beschrijvende en meer gevorderde
statistische analyses van de loopbaantrajecten van jonge onderzoekers wordt een
antwoord gezocht op een batterij aan vragen zoals: hoeveel afgestudeerden starten in
een doctoraatstraject en ronden dit ook af Hoeveel tijd kost het om dit traject af te
werken In welke wetenschapsdisciplines heeft Vlaanderen het grootste kennispotentieel
Evolueren we naar een beter genderevenwicht binnen onze jonge onderzoekerpopulatie
Hoe worden doctorandi gefinancierd en welke personeelsstatuten bieden de
hoogste kans op succes in de prille academische loopbaan Deze studie peilt met
andere woorden naar de actuele situatie, naar de evolutie van academische onderzoeksloopbanen
en naar de impact van de verschillende structurele en persoonsgebonden
factoren op het succes van jonge vorsers. De studie gaat ook dieper in op de internationale
en interuniversitaire mobiliteit van deze onderzoekers in Vlaanderen.
19