Gi rom for lesing! Veien videre - Udir.no

Ørsta ungdomsskule
Ørsta kommune
Ripateigane 2
6150 Ørsta
Tlf. 70 04 53 00
www.pedit.no/gs/orsta
Trinn: 8 – 10
Elever: 353
● Kanskje er det ei
forsømming at
ikkje ”kunsten å
lytte” er komen
med mellom basisferdigheitene.
Å
lytte til ei tekst og
skape sine indre
bilete av ho, aukar
lysta til å lese seg
til nye opplevingar.
32
Kunsten å lytte
Ungdomsskuleelevane på Ørsta har lese og lytta seg til nye opplevingar. Både
høgtlesing og gamal litterær kulturarv har vorte nytta saman med meir moderne
medium som nettavis. Fellesskap og kvalitet har vore stikkord.
Om prosjektet
Ørsta ungdomsskule starta prosjektet Lesarane
hausten 2004. To niandeklassar sette
fokus på lesing. Skulens utgangspunkt var
ikkje berre å auke fart og lesedugleik. Lesing
som metode og middel i danning var òg med
i tenkinga.
«At det var det same kva som vart lese,
berre eleven las, var eit synspunkt som
vi ikkje utan vidare ville skrive under på. Å oppleve
læring og kvalitet slik at eleven opplevde
utvikling gjennom lesing, lytting og samtale
med basis i tekster, var eit viktig element.
Ikkje minst var det slik for prosjektleiaren
Marie Egset Haug.
Slik forklarar skulen motivasjonen for å
starte leseprosjektet. Med sitatet Det er ikkje
råd å tenkje med det som står i bokhylla frå
professor Helga Eng grunngjev skulen kvifor
bøkene må ut av hylla og lesast.
Ungdomsskulen innleidde eit samarbeid
med Høgskulen og AV-senteret i Volda i delar
av prosjektet. Skulen drog òg nytte av at Nynorsk
kultursenter ligg i kommunen.
Tett på
For niandeklassingane var det mykje lesing;
dei hadde lesekvart og leseormar. Elevane
hadde alltid si bok som kom fram så snart
det var høve til det. Og skulebiblioteket kjøpte
inn lettlestbøker, spenningsbøker og teikneseriar
til dei som trong det. Spesielt var det
fokus på lesestoff for gutane. Skulen fekk
kasser frå folkebiblioteket, og klassane vitja
Nynorsk Kultursenter. Skulen ligg berre nokre
kilometer frå Ivar Aasen sin heimstad. Alle
skulle oppleve at lesing også var gøy, og at
dei meistra dette.
Elevane las òg i lag, to og to las for kvarandre.
Læraren las for ei gruppe. Det er viktig å
oppleve det sosiale i å dele ei oppleving,
også ei som vert formidla i ei tekst. Kanskje
er det ei forsømming at ikkje kunsten å lytte
er komen med mellom basisferdigheitene. Å
lytte til ei tekst og skape sine indre bilete av
ho, aukar lysta til å lese seg til nye opplevingar.
Lesing av nyhende på Internett og i aviser
var òg ein del av opplegget. Saman med Høgskulen
og AV–senteret i Volda starta prosjektklassane
nettavis, og elevane kom på banen
med bruk av læringsplattform og si eiga
nettavis. Dette hadde spreiingseffekt. Andre
klassar vart med.
Ei utviding av tekstomgrepet fekk klassane
òg då dei fekk vitjing av Margaret Ohlin
og førpremiere av filmen hennar Ungdommens