Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Anatolij Baránov e Dmitrij Dobrovol’skij. Aspectos teóricos da fraseoloxía
Introdución ó problema
A fraseoloxía é unha disciplina lingüística relativamente nova que estuda as
combinacións fixas de palabras (nun senso amplo), os fraseoloxismos. Tamén se
denomina fraseoloxía ó conxunto dos propios fraseoloxismos dunha lingua concreta.
Dentro das diferentes clasificacións que existen, o máis frecuente é que por
fraseoloxismos se entenda combinacións fixas de palabras dos seguintes tipos:
unidades fraseolóxicas (a partir de agora UUFF) (бить баклуши [golpea-las bakluxi 1 ,
‘lacazanear’], откинуть копыта [guinda-los pezuños, ‘morrer, espichala’], водить
за нос [levar polo nariz, ‘enganar’], стреляный воробей [un pardal disparado,
‘persoa con experiencia da vida’], до упаду [ata a caída, ‘ata o final’], по полной [polo
completo, ‘ó máximo, completamente’]); colocacións (проливной дождь [choiva que
penetra ó caer, ‘choiva intensa’], принимать решение [tomar unha decisión], зерно
истины [un gran de verdade, ‘cantidade mínima de verdade’], ставить вопрос
[poñer unha pregunta]); proverbios (тише едешь – дальше будешь [canto máis
amodo vaias, máis lonxe has chegar], не в свои сани не садись [non sentes nunha
zorra que non sexa a túa, ‘non te metas en algo demasiado complicado, que exceda as
túas posibilidades’]) e ditos (вот тебе, бабушка, и Юрьев день! [velaquí tes tamén,
avoa, o día de san Xurxo!, ‘expresión de desagrado cando non se cumpre algo co que
se contaba’]; опять двадцать пять [de novo vinte e cinco, ‘expresión de desagrado
diante dunha situación que se repite’]). Nos enfoques tradicionais distínguese tamén a
categoría das palabras aladas, expresións coma шел в комнату – попал в другую [foi
a un cuarto, foi parar noutro, ‘o resultado de algo é diferente do planeado
orixinalmente’]; грабь награбленное [rouba o roubado, ‘xustificación dunha acción
incorrecta cando xa se cometeu outra incorrecta con anterioridade’]; лучше быть
мертвым, чем красным [mellor estar morto ca ser vermello (comunista) 2 ]. Algúns
enfoques máis recentes da fraseoloxía mencionan tamén categorías tales coma os
fraseoloxismos gramaticais (едва не [case, por pouco]; чуть не [case, por pouco];
как бы там ни было [como se alí non fose, ‘pase o que pase’]) e os frаseoesquemas
(X он и в Африке X [el é X e en África tamén é X, ‘expresión enérxica da verdadeira
natureza de alguén’]; всем X-ам X [a tódolos X un X, ‘expresión que indica a suma
1
N. do t.: Bakluxi (antigo tipo de culler de madeira) é unha palabra hoxe baleira de contido que só se usa
neste fraseoloxismo.
2
N. do t.: Expresión antibolxevique da guerra civil rusa de 1917-20.
Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Santiago de Compostela 2009 11