Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Anatolij Baránov e Dmitrij Dobrovol’skij. Aspectos teóricos da fraseoloxía
nin nas disciplinas veciñas, aínda que contén toda unha serie de propiedades
importantísimas do sistema lingüístico, que se manifestan nos xogo de palabras, nas
regras de simbolización do mundo material e na poesía, así coma na literatura en xeral.
Así, é posible estuda-lo campo das entidades materiais (das palabras que designan as
unidades do mundo material e as súas propiedades) nas súas funcións de signos
secundarios impropios. Só coñecemos un intento de análise de categorías semellantes
no marco do estudo das connotacións materiais dos substantivos abstractos:
Успенский (1979). Agora ben, neste caso é como se se tratase da dirección de análise
oposta: das categorías abstractas ás concretas. No achegamento proposto, as entidades
concretas (materiais) investíganse dende o punto de vista da posibilidade da súa
reinterpretación abstracta (na forma na que tal reinterpretación está plasmada na
idiomática).
O obxectivo desta sección é observar algunhas regularidades da reinterpretación
semiótica secundaria das entidades materiais e as súas propiedades a partir de material
fraseolóxico concreto. Este método de estudo das categorías materiais é esencial tanto
dende un punto de vista puramente semiótico (a modo de cálculo dunhas funcións de
signos do mundo material non descritas) coma dende o punto de vista da semántica
lingüística. Neste último caso pódese tratar dunha descrición máis completa do plano
do contido dunha UF en comparación coa definición clásica. Así, por exemplo, na UF
[как] камень с плеч [свалился] (у кого-л.) [(coma) unha pedra dos ombreiros (caeu)
(a alguén),‘sentir un grande alivio’] PEDRA adquire unha función de signo
complementaria e pode suscita-la idea de dificultades, problemas, angustias e estado
depresivo. Como consecuencia disto, no modelo lexicográfico de significado da UF é
aconsellable incluír información sobre o modo de expresión do significado (sobre a
apelación á PEDRA). Na maioría dos casos a definición desta expresión sería
semellante á seguinte: ‘un suxeito que con anterioridade aceptou a posibilidade de que
sucedese unha situación desagradable (presuposición 1), o que levou á aparición de
anguria e temores nel (presuposición 2), chega á conclusión de que a anguria e os
temores xa non teñen razón de ser, grazas a que se produciu un acontecemento que
determinou a imposibilidade de que sucedese a situación indesexada (afirmación)’.
Compárense os seguintes contextos:
(130) а. Nós, ó non nos poñermos de acordo e non discutirmos esta cuestión
deixamos de espera-lo terceiro arresto. Точно камень свалился с плеч
[igual que se unha pedra caese dos ombreiros] (Corpus xorn.). b. —Veña, ho,
vouvos asina-la vosa declaración. —Eu, Georgii Ivánovich, había de quedarlle
moi agradecido. É que камень бы с плеч сняли [unha pedra caería dos
ombreiros] (Corpus pros. rus.). c. Sentinme tan ben como se сбросил камень
с плеч [guindase unha pedra dos ombreiros]. Agora e a partir de agora
paréceme que isto foi moi sinxelo, pero lémbrome ben de que foi moi difícil
(Corpus xorn.).
A variante de definición presentada previamente carece totalmente do compoñente do
208 Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Santiago de Compostela 2009