Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Anatolij Baránov e Dmitrij Dobrovol’skij. Aspectos teóricos da fraseoloxía
Capítulo 4. O plano do contido das UUFF: a modelación
cognitiva do significado real dunha UF
4.1. Formulación da tarefa
A metáfora, que xoga un papel decisivo na xeración do significado real das UUFF,
interpretábase tradicionalmente coma o resultado dun desprazamento do significado.
Na teoría cognitiva da metáfora, a concepción tradicional modificouse e, en certo
sentido, precisouse. Nun principio, a diferenza que presenta o achegamento cognitivo
está relacionada co feito de que a metáfora se recoñece non tanto coma un fenómeno
lingüístico senón coma un fenómeno conceptual: o resultado da interacción de
diferentes estruturas de coñecementos. Segundo a célebre concepción de G. Lakoff, a
metaforización ten lugar coma unha interacción do dominio fonte (source domain) e o
dominio meta (target domain) (Lakoff, Johnson 1980; Lakoff 1987, 1993; Lakoff,
Johnson 1999; Лакофф, Джонсон 2004; Лакофф 2004). Esta concepción tan xeral,
non obstante, non foi descrita con suficiente exactitude nin sequera en termos
informais, feito que se pode explicar polas diversas complexidades xurdidas durante os
primeiros intentos de describir formalmente un campo tan problemático.
En primeiro lugar, non existe unha metalinguaxe universal de representación dos
coñecementos, única para tódalas situacións problemáticas. É sabido que o
instrumental dos sistemas de intelixencia artificial, mesmo se se fundamenta na idea
xeral de frames e scenarios, varía substancialmente dun sistema a outro. Compárense,
por exemplo, a linguaxe de dependencias conceptuais de R. Schank (Schank 1975) e as
estruturas de coñecementos (elementos, átomos, moléculas, planos etc.) utilizadas no
modelo de imitación das ideoloxías de R. Abelson (Abelson 1973). Ademais, a teoría
cognitiva da metáfora de G. Lakoff non opera cos conceptos de frames e scenarios.
Nalgunha etapa das súas investigacións Lakoff tratou a teoría da Gestalt (Лакофф
1981), elaborada na psicoloxía cognitiva alemá clásica. Non obstante, a este autor non
lle interesaba tanto o nivel de coñecementos do mundo, senón máis ben o nivel de
interpretacións lingüísticas estándar dalgúns conceptos, que se realiza na teoría da
metáfora conceptual.
Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Santiago de Compostela 2009 217