Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Anatolij Baránov e Dmitrij Dobrovol’skij. Aspectos teóricos da fraseoloxía
(12) Cando Valia o ve abanéanlle os xeonllos. Ela por el сходит с ума [baixa da
mente] vs. Non vale un pataco. Не сходи по нему с ума! [non baixes da
mente por el!].
Tamén se distinguen contextos de uso de сойти с ума [baixar da mente] nos que se
manifesta unha forte experiencia emocional (positiva ou negativa) experimentada polo
falante (13). Con este significado сойти с ума [baixar da mente] entra no grupo das
UUFF explícito-positivas fortes.
(13) Borka! Paaara! Pero se isto é с ума сойти! [baixar da mente!] (Ven. Еroféev.
A noite de Valpurgis, ou os pasos do comendador, Вальпургиева ночь, или
шаги командора).
Neste contexto é imposible introducir unha negación explícita na UF; сomр. *Ведь
это с ума не сойти! [*é non baixar da mente!].
No sucesivo, en caso de ser necesario, indicarase especificamente o significado co que
se empregan as UUFF.
6.1.3. Operación de negación dunha UF
Por «negación dunha UF» enténdese a operación de introducir unha negación xeral
nunha UF. Noutras palabras, interésanno-las condicións que permiten pasar dunha
construción do tipo NON É CERTO QUE P (onde na estrutura de Р aparece unha UF
verbal) a unha construción na que a negación aparece na estrutura sintáctica da UF e o
cambio do contido corresponde á semántica da propia negación. Estes casos
denominarémolos casos de admisión da negación da UF. Ó dicir que unha UF admite
unha negación referímonos a que UUFF, afirmativas na súa forma orixinal, permiten
un uso en forma negativa, de xeito que a negación é explícita e intégrase na súa
estrutura sintáctica: Курьеры знали друг друга в лицо [Os correos coñecíanse uns ós
outros na cara, ‘os correos coñecíanse uns ós outros de vista’] vs. Курьеры не знали
друг друга в лицо [Os correos non se coñecían uns ós outros na cara, ‘os correos non
se coñecían uns ós outros de vista’] (Izvestia, Известя).
O caso das UUFF explícito-negativas é lixeiramente diferente. Neste caso investíganse
as condicións nas que se suprime a negación interna na UF como reacción á
introdución dunha negación xeral: Не бери в голову всякую ерунду [Non metas na
cabeza calquera parvada] vs. Если ты будешь брать в голову всякую ерунду, то
долго не проживешь [Se vas meter na cabeza calquera parvada non has de vivir
moito tempo]. O procedemento de supresión da negación en UUFF explícito-negativas
é semellante á supresión da dobre negación, pero non é equivalente a esta porque, a
diferenza dos enunciados afirmativos habituais, mesmo as UUFF explícito-positivas
presupoñen no seu emprego elementos dun contexto contrastivo.
Unha negación xeral considérase normalmente un operador en cuxo campo de acción
se atopa unha proposición. A operación de negación é moi empregada na análise
semántica: «Un método natural de análise semántica interna da lingua de oracións con
partículas negativas é a eliminación desas partículas, con tódolos caprichos da súa
distribución na estrutura da oración, e a súa substitución polo lexema NON É CERTO
286 Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Santiago de Compostela 2009