Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Anatolij Baránov e Dmitrij Dobrovol’skij. Aspectos teóricos da fraseoloxía
situación, ‘ser quen de saír dunha situación desagradable, difícil etc.’], выкроить
минуту [recortar un minuto, ‘atopar tempo para dedicarse a outra persoa/cousa],
держать себя в руках [manterse nas mans, ‘domina-la emoción do momento, non
perde-lo equilibrio’], держать язык за зубами [mante-la lingua detrás dos dentes,
‘calar ben un segredo, non falar de máis’], взять в свои руки [coller nas súas mans,
‘facerse responsable de algo, toma-la dirección de algo’], сдвинуть с мертвой точки
(что-л.) [sacar/mover do punto morto, ‘retomar, volver poñer en marcha’],
поставить на место (кого-л.) [poñer (alguén) no seu lugar, ‘amoestar alguén,
mostrarlle a alguén cal é a posición que lle corresponde’], выкинуть из головы (чтол.)
[guindar (algo) fóra da cabeza, ‘esquecer, deixar de pensar en algo’]. Сomр.: Было
время, когда, по понятным причинам, американская внешняя политика жила
одной Россией, но сегодня обстановка уже не та. Другими словами, если Россия
не возьмется за ум, она останется на обочине. Ее вес будет заключаться в
том, что она представляет собой проблему, а не возможности [Houbo unha
época na que, por motivos obvios, a política exterior americana vivía unicamente de
Rusia, pero a situación hoxe en día xa non é esa. Noutras palabras, se Rusia non se
colle á mente, vai quedar de lado. O seu peso ha de consistir no feito de que
representa un problema e non posibilidades] (Segodnia, Сегодня); – Так вот, если вы
не возьметесь за ум, – веско и внушительно говорит Юрий Михайлович, – то
можете вообще вылететь из Москвы [—Daquela, se vostede non se colle á mente
—dixo seria e impoñentemente Iurii Migháilovich—, xa pode desaparecer de Moscova]
(L. Filátov, I. Xevtsov. Fillos de cadela, Сукины дети); Если в ближайшие месяцы
правительство не сдвинется с мертвой точки и не начнет действительно
существенные экономические реформы, Россия может потерять еще один шанс
включится в глобальную экономическую гонку [Se nos próximos meses o goberno
non se move do punto morto e non empeza reformas económicas realmente
importantes, Rusia pode perder outra oportunidade de integrarse na carreira
económica global] (Segodnia, Сегодня); Если не будешь держать язык за зубами
и будешь много болтать, мы тебя быстро отправим, куда следует [Se non vas
mante-la lingua tralos dentes e lle vas dar moito á lingua, logo te habemos de mandar
onde faga falla] (Xorn. int.).
Se a UF designa algo negativo, entón a oración principal transmite o significado xeral
de ‘(irá) ben’. Nestes contextos existen UUFF que permiten unha negación: бегать на
сторону [correr para o lado, ‘traizoar, pasarse ó outro bando’], позволять себе
лишнее [permitirse o excesivo, ‘incorrer en gastos superiores ás posibilidades reais
dunha persoa’], за юбками гоняться [correr detrás das saias, ‘gustarlle a un moito as
mulleres’], вертеть задом/хвостом [axita-la parte de atrás/o rabo, ‘intentar evitar
algo’], строить глазки [construír olliños, ‘mirar para alguén coa intención de capta-la
súa atención, coqueteando’], болтать языком [parolar coa lingua, ‘dicir parvadas’],
висеть на телефоне [estar pendurado do teléfono, ‘falar moito tempo por teléfono’],
остаться на бобах [quedar enriba das fabas, ‘quedar sen nada de nada despois de ter
feito gastos e plans para conseguilo’], принимать в штыки [tomar nas baionetas,
‘recibir de moi malos modos’], сделать ручкой [facer cunha manciña, ‘move-la man
en sinal de saúdo’], вставлять палки в колеса [poñer paus nas rodas, ‘obstaculiza-los
Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Santiago de Compostela 2009 299