rustem-cudi-ideoloji

Em bala xwe bidinê, serdest dema ku dinêrin bi reng û şêwazê berê nikarin li civakê hikm bikin,
xwe diguherin. Lîberalîzmê pêş dixin, rengereng şêwazan tînin û pê guhertinan çêdikin. Çîna serdest
her dem wiha dike.
Li vir gelek caran çîna bindest nikare xwe nû bike. Ji ber vê sedemê têkoşîna wan çi dibe, têkoşîna
wan dişikê. Lewaz dimîne û li dijî serdestan nikare serkeftinê bi cih bînin. Ji bo vê divê îdeolojî wer ji
dogmatîzmê heta dawiyê xwe dûr bixîne. Qaliban, jiberkirinê, veguhezandinê pêk neyne. Ji bo xwe
lêpirsîn, rexne, hînbûn û nûbûnê esas bigire.
Yanî îdeolojî divê şênber be, tiştê ku got divê tiştên şênber îfade bike. Ne wek Sovyetê, bi zimanekî
wiha neyê fêmkirin. Di îdeolojiyê de zimanê zelal û tiştên şênber gotin mijareke gelek girîng e.
Îdeolojî Bê Wijdan Û Zanyarî Nabe
Xala din a ku di îdeolojiyê de esas bê girtin çi ye Gelekî girîng e ku mirov li ser milê îdeolojiyê yê
wijdanî û zanyariyê bisekine. Yanî îdeolojî divê du tiştên esasî bigire nav xwe. Wijdanê mirovan
dewlemend bike û aqilê wan hişyar bike. Dema îdeolojî van karan neke, ew îdeolojî wê demê baş
nameşe. Eger xebat û têkoşîna îdeolojîk di welatekî de nebe sersebeba yekem a dewlemendkirina
wijdanê mirovan, firekirina aqilê mirovan jî nabe. Wê demê xebatên tên meşandin, xebatên lewaz in.
Tu çiqasî pirtûk bixwazî biweşînî jî biweşîne, bila ragihandin jî bên kirin, rojname, form, çiqas
propaganda, ajîtasyon hebin bila hebin, eger neket xizmeta van tiştê me gotî, wê çaxê tê wê maneyê ku
xebat lewaz e.
Di Îdeolojiyê De Rola Aqil Û Wijdan Çi Ye
Ev xal divê esas bên girtin. Niha mijara wijdan û aqil çi ye Beriya her tiştî aqil çêkereke qayîşokî
û nerm e. Bawer dike, tê guhertin, ji nerînan re vekirî ye. Lê belê di roja me ya îro de nerîn bi şêwazên
cuda cuda derdikevin pêşberî mirov. Mînak, ragihandin ewqasî pêşketiye ku her însanek her roj
mehkûm e ku gelek agahiyan bigire. Di vir de gelek agahî berjewendiyên te beralî dikin. Hemû jî aqilê
însanan hedef dikin. Di cîhanê de hêza ragihandinê ya mezintirîn ya ku aqil hedef dike ye. Niha divê
ev aqil bê parastin. Aqilê mirovan divê li hemberî beralîkirinên emperyalîzm û desthilatdariyê bê
parastin. Dixwazin li ser mêjiyê însan serwer bibin û wan li gorî berjewendiyên xwe beralî bikin. Bi vî
rengî mirovan bikin nav tevgerê, pêwîst e li hemberî van êrîşan mêjiyê însan bê parastin!
Bi çi awayî wê bê parastin Bi dîwaran nayê parastin, Sovyetê dîwar çêkirin, lê nekarî mêjiyê
însanan biparêze. Wê demê bi dîwaran nayê parastin. Bi zorê û îşkencê jî nayê parastin. Mînak,
demekî li Çînê gotin em şoreşa çandê çêdikin û wiha gotin: “Yên stranên popê guhdar dikin em ê wan
bikin girtîgehê.” Xistin girtîgehê jî. Gotin ên cilekî nizanim çawa li xwe bikin em ê bikin hepsê. Lê
gelo encam girtin Na qet jî encam negirtin. Wê demê aqil bi van têgihîştinên çors nayê parastin.
Aqil bi çi tê parastin; bi peydakirina agahiyên rast tê parastin. Yanî li hemberî êrîşên çewt,
dejenere, jirêderketinê, beralîkirinê yên berjewendiyên emperyalîzmê, dagirkeran û desthilatdaran tên
meşandin, divê tu aqilê civak û neteweya xwe bi agahiyên nû yên rast tije bikî. Aqilê wê civakê bi
agahiyên nû dagirî, bi awayekî tendurûstî tu tije bikî. Çewtitiya wî fikrê xerab tu nîşanî wan bidî. Ew
tiştên xerab çiqas li dijî civaka te ye, divê tu wan baş eşkere bikî.
Îdeolojî peydakirina modela jiyanê ya nû ye. Bi zîhniyeteke vekirî, ne bi redkirinên çors tevbigerî;
redkirina çors bi ser nakeve. Sovyet û Çînê red kir, lê mixabin bi ser neketin.
Îro jî eger em ji mirovan re bêjin heval vê muzîka xerab guhdar neke, wê bêje: Temam ez guhdar
nakim. Lê wê biçe û guhdar bike. Li gel radyo heye, wê guhdar bike. Wê demê bi vî rengî çênabe. Ya
girîng peydakirina alternatîfê ye. Dema ku tu fikrekî ji însan re bidî diyarkirin û baweriya wan pê bê û
rastiya xwe tê de bibînin, xeleka xwe ya wendayî tê de bibînin, wê çaxê tu bi ser dikevî.
Ew jî divê tu di veguhestinê de ji xwe bawer bî. Tu zane bî, tu ji aliyê zanistî ve têr bî. Mînak li
gelek cihan hevalên me propaganda dikin, lê bi xwe ji axaftinên xwe ne bawer in. Ji bo vê propaganda
wan ji mirovan re bawerker nayê. Ji ber vê yekê însan qebûl jî nakin. Yan jî dixwazin tiştên nû ji însan
re bêjin, lê nizane, xwe perwerde nekiriye, xwe amade nekiriye. Ji bo vê di veguheztinê de lewazî
derdikevin. Bi xumam e, nepenî ye û mirov tiştekî jê fêm nakin, nizanin ka çi ji wan re dibêje. Ji bo vê
pêwîst e îdeolojî amûrên xwe yên karibe xwe bigihîne mêjiyê mirovan peyda bike. Ev di rexê mêjî de
ye.
Milekî girîngtir heye ku ew jî milê wijdan e. Divê wijdan dewlemend bibe. Xebata me ya îdeolojîk
pêwîst e bikeve xizmeta dewlemendkirina wijdan. Dewlemendkirina wijdan çi ye Dewlemendkirina
wijdan bilindkirina asta hesasiyeta li hemberî nirxan e. Bilindkirina asta hesasiyetê, şiyariyê li
20