Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

Kovalski də maninın məadan gəldiginə qətiyyətlə qanedir.
Daha sonra mani haqqında nəşr etdigi məqalədə mani kəlməsinin
əslini türkcədə zənn etməyən Köprülüzadə dəxi ərəbcənin
məni, məa kəlməsindən gəldiginə inanır.
Halbuki bu müstəşriklərdən yüzlərcə sənə əvvəl yetişən
Evliya Çələbi bu xüsusu qəti bir şəkildə göstərməkdədir. On
yeddinci əsr adamlarından olan bu səyyahın səyahətnaməsində
bulduğumuz bir fəqərə onun zamanında maninın Anadolu köylərində
aldığı adı, mənaca çıplak bir şəkildə meydana qoyur.
Evliya Çələbi manılardan göstərdiyi nümunələrin adını doğrudan-doğruya
məni şəklində qeyd edir ki, səyyahın ifadəsini
eynilə buraya nəql etdik:
“...Sahibi Pərhiz, şəhbaz bir yigit kalkmış, üryan atına bəsmələ
ilə timar ediyor yedərkən bir savti-həzin ilə makamla şu
beyti söylədi:
Öyləmi halım fələk,
Dil bilməz zalım fələk.
Qəsdin can bağçasından,
İki nihalim fələk.
Bu tərz ilə mütəsəvvüfanə, fələkdən şikayət eləyirdi. Həqir
heyrətdə qalaraq bu beytdən təfəül qəsd etdim. Yenə məniyə
ağaz edərək şunu söylədi:
Baba kitab ilə sən,
Uğraşma nafilə sən.
Bundan bir iş eylə,
Anda yana biləsən.
Digər mani:
Lalanın dünyası nə,
Aldanma dünyasınə.
Dünya bənim diyənin,
Dün getdik dün yasinə.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
94