Libër leximi i gjuhës shqipe

PYETJE DHE DETYRA
1. Ç'është personifikimi?
2. Dalloni personifikimin në vargjet e mëposhtme:
Sa shpejt deti djalin ka ndëgjue! (Popullore)
E dielli i ndëgjonte si ndëgjon prindi i lumtun fëmin e dashtun, qeshej i
kënaqun dhe i skuqun perëndonte.
ALEGORIA (nga greqishtja allos = tjetër dhe agoresio, flas.) është figurë
stilistike me anën e së cilës bëhet një qortim i tërthortë. Ndërtohet mbi
baza të përqasjeve dhe paralelizmit.
Le të marrim si shembull vjershën e Ndre Mjedës "Vaji i bylbylit". Po të
vërejmë me kujdes gjendjen e zogut, ai është një bilbil i rëndomtë, të cilin e
ka zënë njeriu dhe e ruan në kafaz. Por, nëpërmjet alegorisë poeti shpreh pozitën
e popullit në robërinë otomane, me të cilën synon ta nxisë dhe ta emocionojë
lexuesin, të zgjojë te ai ndjenjën e dhembjes dhe të revoltës.
160
Po shkrihet bora,
Dimni po shkon;
Bylbyl i vorfën,
Pse po gjimon?
Pushoi murlani
Me duhi t'vet;
Bylbyl i vorfën,
Çou mos rri shkret.
Gjith' fushat e malet
Blerim e mbëloj;
Livadhi e pema
Gjithkah lulzoj.
Ndër pyje e ograja,
N'ma t'mirin vend,
Me rreze dielli
Po e gëzon gjith'kend.
A çil kafazi,
Bylbyl, flutro;
Ndër pyje e ograja,
Bylbyl, shpejto.
VAJI I BYLBYLIT
E kur t'vin zhegu,
Kur dielli shkon,
Ti ke me këndue
Si ke zakon.
Rreth e rreth gjindja
Me t'ndie rri;
Prej asi vendit
Dahen me zi.
A çilë kafazi,
Bylbyl, flutro;
Ndër pyje e ograja,
Bylbyl, shpejto.
Ndër trandofille,
Ndër zamakë nga;
Ku qeshet kopshti,
Idhnim mos mba.
Po shkrihet bora,
Dimni po shkon;
Biylbyl i vorfën,
Pse po gjimon?