Libër leximi i gjuhës shqipe

MEDIET E SHKRUARA DHE ATO ELEKTRONIKE
Mjetet e informimit (ato elektronike dhe të shkruara) kanë dy funksione
kryesore: a) informative dhe b) ndikuese apo motivuese.
Gjuha e këtij stili është koncize, e qartë, e rrjedhshme; fjalitë janë të
shkurtra, mendimet të përmbledhura, nuk përdoren shumë fjalë e shprehje
figurative e me emocione.
Shtypi (gazetat dhe revistat), që i kushtohen aktualitetit të përditshëm,
lexohen nga masa e gjerë popullore me shkallë të ndryshme arsimimi.
Gazetaria ditë për ditë e paraqet me shkrim rrjedhën e ngjarjeve në
vend dhe në botë. Gazeta përgatitet shpejt dhe lexohet shpejt (brenda ditës).
Ai që punon aty ka kohë të kufizuar për t'u marrë me përpunimin e tekstit.
Gazetën e shkruajnë shumë veta, prandaj aty gjejmë stile të ndryshme.
Kryesisht shkrimet gazetareske janë monolog, por në intervista me njerëz të
jetës politike e shoqërore përdoret dialogu me pyetje e përgjigje.
Për transmetimin e shpejtë të informatave, por edhe për ta tërhequr
vëmendjen e lexuesve, rol të madh luajnë titujt e nëntitujt si dhe ana grafike
e tekstit.
RADIOJA DHE TELEVIZIONI
Shpikja e radios, televizorit dhe kompjuterit kanë hapur rrugë të reja
për të mësuar. Këto janë mjete të mira, jo vetëm për të kaluar kohën e lirë,
por edhe për të mësuar gjëra të reja. Në to mund të ndiqen emisione të
ndryshme, si emisione për fëmijë, filma të vizatuar, muzikë, filma dokumentarë,
emisione shkencore, filma artistikë, lojëra sportive, lajme etj.
Radioja për një periudhë ka qenë gazetari e folur. Emisionet përgatiteshin
me shkrim dhe lexoheshin, si rrjedhim, i përkisnin ligjërimit libror.
Të folurit në radio ka ushtruar ndikim për ngulitjen e gjuhës letrare.
Roli i radios u ndryshua me depërtimin e gjerë të televizionit.
Televizioni në fillim lindi si gazetari pamore, e filmuar. Folësit lexonin
tekstin, lënda ishte e njëjtë me gazetat dhe radion.
Përgjegjësia e kësaj fushe është mjaft e madhe për kulturën e
përgjithshme të kombit, përfshirë edhe kulturën gjuhësore, prandaj duhet
bërë përpjekje që edhe fjala publike të thuhet a të shkruhet në frymën e
shqipes dhe të mundësive të shumta shprehëse të saj.
DETYRË
1. Bëni një vizitë mësimore ndonjë shtëpie botuese. Kërkoni nga
përgjegjësi t’u njoftojë me procesin e punës.
2. Bashkë me mësimdhënësin bëni një vizitë mësimore në ndonjë prej
radiove dhe televizioneve në qytetin tuaj.
3. Lexoni ndonjë artikull të zgjedhur nga një gazetë ose revistë dhe
bisedoni për të.
234