Libër leximi i gjuhës shqipe
Libër leximi i gjuhës shqipe
Libër leximi i gjuhës shqipe
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
RENDI I DY E MË SHUMË PËRCAKTORËVE TË NJË GJYMTYRE<br />
Gjymtyra emërore në funksion të kryefjalës, kallëzuesit emëror apo<br />
kundrinës mund të përcaktohet edhe me dy a më shumë përcaktorë.<br />
1. Kur emri a fjala emërore përcaktohet nga dy përcaktorë të shprehur<br />
me mbiemra, vendin e parë e zë mbiemri i nyjshëm dhe pas tij përdoret<br />
mbiemri i panyjshëm: “Bagëti e bujqësi” është një vepër e mrekullueshme<br />
letrare. Atë e përshkojnë ndjenja të fuqishme poetike.<br />
2. Kur një emër përcaktohet nga një përemër dhe nga një mbiemër apo<br />
emër, vendin e parë e zë përemri e pastaj përcaktori i shprehur me mbiemër<br />
apo emër: Detyra jonë e parë është të mësojmë. Shoku im i klasës zuri vendin<br />
e parë në konkurs.<br />
3. Kur një emër përcaktohet njëkohësisht nga një përcaktor i shprehur<br />
me mbiemër dhe nga një përcaktor i shprehur me emër në gjinore apo rrjedhore<br />
si edhe në emërore e kallëzore të shoqëruar me parafjalë, vendin e parë<br />
e zë mbiemri e pas tij përdoret përcaktori i shprehur me emër: Fëmijët pinë<br />
qumësht cilësor lope. Blerta bleu një fustan të bukur prej mëndafshi. Sportisti<br />
i shquar nga Tetova u nderua me dekoratë të lartë. Ura e vjetër me gurë është<br />
një monument i rëndësishëm i kryeqytetit tonë.<br />
4. Kur një emër përcaktohet njëkohësisht nga dy përcaktorë të shprehur<br />
njëri me emër në gjinore, ndërsa tjetri me emër me parafjalë, atëherë<br />
kemi dy raste renditjeje:<br />
a) Nëse gjymtyra e përcaktuar shprehet me ndonjë emër jofoljor, vendin<br />
e parë e zë emri me parafjalë, ndërsa emri në gjinore vihet pas tij: Në bjeshkët<br />
me famë të Sharrit gjatë verës kullotin qindra tufa dhensh.<br />
b) Nëse gjymtyra e përcaktuar është emër foljor, atëherë në vend të<br />
parë përdoret emri në gjinore e pas tij emri me parafjalë: Zbatimi i teorisë në<br />
praktikë po realizohet me sukses.<br />
PYETJE DHE DETYRA<br />
1. Ç'është përcaktori?<br />
2. Me se shprehen përcaktorët?<br />
3. Cilët përcaktorë qëndrojnë zakonisht para emrit që përcaktojnë?<br />
4. Cilët përcaktorë qëndrojnë zakonisht pas emrit?<br />
5. Ndërtoni nga dy fjali me përcaktor të shprehur me emra, mbiemra,<br />
përemra dhe numërorë.<br />
43