Libër leximi i gjuhës shqipe

vdekur e druve të vjeshtës ia shtonin frikën dhe pa dashur mbështillej më
mirë me mbulesat e strukej më shumë pas s'ëmës. Luftonte, luftonte me
vetveten, me fatin e saj, me errësirën e natës e me botën e tërë! Barra e familjes
ishte shumë e rëndë, por detyra e re e rëndoi edhe më tepër. Ajo vetë, vajzë
e re, - mezi i kishte mbushur të
shtatëmbëdhjetat dhe pa praktikë: që
nga bankat e shkollës, që nga jeta e
përbashkët e konviktit, përplasej
tutje-tej në vetmi, pa asnjë udhëheqës
pranë, pa asnjë ndihmë. I ngjante
vetja si një filiz i ri që ishte ngarkuar
me peshën e rëndë të dëborës. Po a
do të ishte e zonja ta mbante këtë
peshë pa u thyer? E shihte jetën e saj
të paskëtajme vetëm me mjerime e
me vuajtje familjare, ekonomike e
shoqërore. Nga errësira sterrë e natës
dhe e blozës i ngjallej pellgu i
mundimeve të saj të përhershme. I
dukej se kishte perënduar përgjithnjë
jeta e bukur e shkollës. I dukeshin
të venitura buzët e saj qumështore, që më parë i ndeheshin aq fort në vathën
e gazit e të lumturisë.
Agimi, kur përhapi rrezet e veta argjendore, e gjeti vashën syçelur e të
hutuar. E ëma e preku me kujdes pas krahut, që ta zgjonte. Afërdita përmblodhi
veten.
- E, Ditkë, a fjete mirë? - e pyeti.
- Si urdhëron, mama, fjeta shumë mirë! - u përgjigj.
- Sa gjumë të rëndë që bëra! Po dhe sa e lodhur që isha! - tha plaka
duke fërkuar sytë e duke hapur gojën e përgjumur.
- Edhe ç'ëndrra të këqija që pashë! Qoftë për të mirë!
- Unë, mama, s'mbaj mend sonte të kem parë ndonjë ëndërr. Isha e lodhur
edhe fjeta aq lehtë! - i përgjigjej vasha duke palosur velenxat. Pastaj me
disa shkarpa e me ca thekërishte ndezi zjarrin në vatër. Mori xhezven e
mbushi me ujë dhe e vuri në prush për të bërë kafen e mëngjesit. E ëma,
duke u dridhur nga të ftohtit, pak edhe nga dhembjet e trupit, të shkaktuara
nga rruga, strukej kruspull afër gllanikut dhe me një purtekë trazonte
shkarpat për të shtuar zjarrin.
- Ditkë, lëre se po e bëj kafen vetë: shko rregullo dhomën, - i tha pastaj.
Afërdita bëri si e porositi e ëma. Mirëpo pagjumësia e kishte dëmtuar:
koka i rëndonte, trupi i dalldisej dhe stomaku i përzihej. Punët i bënte me
177