You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
58<br />
„Słowa mogą umykać”…<br />
„nieprzeciętny” oznacza „niebanalny” i…<br />
Zapomniałam… Cóż… wybaczcie…<br />
do stawiania pytań, również sobie<br />
samemu. A „nieprzeciętny”? Cóż… Niech<br />
„Trudny” to tyle, co „ambitny”, a więc<br />
zmuszający do myślenia i mobilizujący<br />
„porażający” oznacza dzieło, które robi<br />
wrażenie i nie pozwala o sobie zapomnieć.<br />
sięgnięcia po książkę Jenny Erpenbeck.<br />
Dlaczego? Bo w moim słowniku<br />
nieprzeciętny. I pozwolę sobie wyrazić<br />
nadzieję, że te słowa będą zachętą do<br />
„Słownik” używając trzech wyrazów,<br />
powiedziałabym: porażający, trudny i<br />
dzisiaj Erpenbeck jest dla mnie mistrzynią<br />
łączenia słów. Jeśli miałabym opisać<br />
Jeśli się je odpowiednio połączy, nie<br />
można obok nich przejść obojętnie. Od<br />
są piękne, ciepłe i radosne, inne bolesne,<br />
zimne, budzące grozę. Jedno jest pewne.<br />
„Słownik” jest zbiorem słów różnych.<br />
Tak to już ze słownikami bywa. Niektóre<br />
nowych znaczeń dla znanych przecież –<br />
mogłoby się wydawać – słów.<br />
barki wielki ciężar, każe zastanowić się<br />
nad własnym słownikiem i poszukiwać<br />
ale nie jest też taką, z którą trudno się<br />
rozstać… Lektura ta wrzuca na nasze<br />
rzeczywistości wydostawać. Nie jest to<br />
książka, którą czyta się do poduszki,<br />
rzeczywistość tak przerażającą, że<br />
czytelnikowi przyjdzie długo się z tej<br />
treści. A jednak. Erpenbeck jak mało<br />
kto potrafi budować napięcie i tworzyć<br />
(zarówno pod względem formatu, jak i<br />
liczby stron) trudno zawrzeć tak wiele<br />
to plastyczność opisu. Może się przecież<br />
wydawać, że w tak niewielkiej książce<br />
wmówiono i co nas przerażało…<br />
To, co u Erpenbeck poraża najbardziej,<br />
„niech żyje”, jak bardzo przywiązujemy<br />
się do tego, czego nas nauczono, co nam<br />
lata sposobu życia, jak bardzo odciskają<br />
się w umyśle literki wycinane do hasła<br />
się indoktrynacji. Na ile możliwe jest<br />
wyswobodzenie się z narzucanego przez<br />
totalitarnych słów zachować zdolność do<br />
samodzielnego myślenia i niepoddawania<br />
nie tylko pytaniem o totalitaryzm, ale<br />
też o to, w jakim stopniu można wśród<br />
„Słownik” jest więc nie tylko<br />
pytaniem o wagę słów i o ich znaczenie,<br />
<strong>recenzje</strong><br />
Wołowiec 2008.<br />
przeł. Renata Makarska,<br />
Wyd. Czarne,<br />
Jenny Erpenbeck,<br />
Słownik,