You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
8 Z G. DUBY I B. GEREMKIEM ROZMAWIA P. SAINTENY<br />
GEORGES DUBY: Zgadzasz si~ ze mn~. ze jest to obraz falszywy ...<br />
BRONISLAW GEREMEK: Oczywiscie. Doda!bym jeszcze, ze jest to<br />
marzenie niebezpieczne. Jest w nim cos jakby - przesadzam tutaj - pokusa<br />
totalitaryzmu. Bo spo!eczenstwo. ktorejest zorganizowane, gdzie wszystko<br />
jest w najlepszym porz~ku, gdzie ideologia jest zgodna z wiar~, gdzie<br />
podzial roi spolecznych idzie w parze z uzasadnieniem ideoiogicznym,<br />
gdzie organizacja tego spoleczenstwa i sposob patrzenia na zycie Sll zgodne<br />
z Bozymi przykazaniami ... Rozumiem takie marzenie. Ale boj~ si~ go.<br />
GEORGES DUBY: Tak, i zreszt~ zgadzasz si~ ze mn~: Ty i ja probujemy<br />
ten ideal zdemistyfikowac, gdyz ukazujemy wieki srednie rome od<br />
wyobrazen 0 nich. Na przyklad zawsze gdy mowi~ 0 kobietach, wskazuj~,<br />
ze pozycja kobiety nie byla dokladnie taka, jak jq opisuje Regine Pernoud.<br />
I ze spoleczenstwo w tym okresie bylo znacznie mniej uporzqdkowane, niz<br />
si~ sqdzi. i.e wbrew pozorom, wbrew temu, co moma by sqdzic wierz~c<br />
slowom duchownych, jedynych iudzi, ktorych opinie znamy, czy tez<br />
badajqc zewn~trznq otoczk~, jak~ stanowiq instytucje - mowi~ wyrainie:<br />
wbrew pozorom Europa w XI wieku bynajmniej nie byla chrzeScijanska!<br />
Trzeba bylo stuleci, aby si~ tak~ stala.<br />
BRONISLAW GEREMEK: Calkowicie podzielam ten pogl~d. Mysl~<br />
jednak. ze spoleczenstwo sredniowieczne zylo w nieustannym dramatycznym<br />
napi~ciu mi~dzy skr~powaniem ideologiq a codziennym zyciem.<br />
Czytalem Histoire des femmes, czytalem tez Twoj rozdzial poSwi~cony<br />
milosci dworskiej ... Jest to podejscie, ktore lamie wlaSciwie wszystkie<br />
stereotypy sredniowiecza. Oto kobieta jako osoba wazna i dominuj~ca na<br />
scenie kulturalnej i w wyobrazeniu spolecznym. Kobieta wykluczona,<br />
zepchni~ta na margines. Kobieta jako wnoszqca rowniez seksualnosc.<br />
W widzeniu swiata narzuconym przez sredniowieczny Kosciol kobiet~<br />
otaczala podejrzliwosc i nieufnosc. Tak, mysl~, ze w r6Zny sposob pr6buje<br />
si~ zdemistyfikowac sredniowiecze. Ale trzeba tez przyznac, ze wykorzystujemy<br />
upodobanie dla sredniowiecza 0 nowym obliczu, bez tego nasze<br />
proby demistyfikacji bylyby daremne.<br />
Odwai(! si(! stwierdzii:, ie to powszechne zainteresowanie rna dwa oblicza.<br />
W dzienniku takim jak "Le Monde" kaida praca na temat sredniowiecza,<br />
zwlaszcza prace Pana, jest natychmiasl analizowana, hye moie nawet<br />
z wi(!kszym zainteresowaniem, nii poswi('ca sif innym epokom. Liczha<br />
artykulow poswi(!conych sredniowieczu jest, w kaidym razie w "Le Monde",<br />
znaczna. Ale poza tym jest drugie oblicze. sq powiesci - mowil Pan 0 Regine<br />
Pernoud - jest Jeanne Bourin ze swym bestsellerem La Chambre des dames.<br />
Chcialhym wiedziee, czy historycy,jakimi Panowie jestdcie, przyznajq si(! do<br />
pokrewienstwa z tym rodzajem literatury, czy tei ukazuje on zhyt romantyczny,<br />
a wifc podejrzany ohraz sredniowiecza?