36 JAN DRAntNA Apostolsk
KOSCl6L SREDNIOWIECZNY 37 Na tym jednak nie konczy si~ bilans strat KOScioia sredniowiecznego stanowil!cych poklosie jego dzialan w nowych uwarunkowaniach. Przenosz,!c metody stosowane w swieckiej codziennosci, kt6rl! kreowal, do dzialan wewn~trznych, KOSci61 podjl!1 duze ryzyko grozl!ce niepowodzeniami, komplikacjami, a nawet utratl! autorytetu jako instytucja religijna. Tak bylo u kresu W~r6wek Lud6w, gdy Kosci61 podj,!1 trudne ze wzgl~u na barier~ j~zykow,! dzielo nawracania narod6w. Owszem, w cz~sci posluzyl si~ gorliwymi i odwaznymi misjonarzami, kt6rzy pr6bowali przekonac do wiary w Chrystusa, a raczej do koniecznosci porzucenia swoich bogow. Ale gdy gin~li smiercil! m~zensk,! albo ich misje okazywaly si~ malo skuteczne, KOSci61 nie protestowal przeciw uiyciu brutaInych niekiedy nacisk6w ze strony nawr6conych juz wladc6w. Tak bylo L p6iniej przy zwalczaniu heretyk6w. Rozcil!gni~ty w XIII wieku na caly Kosci61 s:td inkwizycyjny, choc przestrzegal okreSlonych przepisow procesowych, odpowiadaj'lcych owczesnym nonnom, w identyfikacji bl~nowiercow, powierzajllC przesluchania dominikanom prezentujl!cym znacznie wyzszy poziom intelektuaInego przygotowania niz szeregowy kler diecezjalny, tylko fonnalnie pozostawa! wieroy starozytnej zasadzie Ecclesia ahhorret a sanguitu! (Kosci61 wzdryga si~ przed przelewaniem krwi) przekazujl!c winowajc6w wladzom swieckim dla wykonania wyroku. , W obydwu przypadkach skutecznosc tych metod byla w'!tpliwa. Co prawda Europa zostala szybciej schrystianizowana, a herezje zepchni~te zostaly na jej margines. Ale odbilo si~ to na jakoSci wyznawanej wiary, w ktorej do konca sredniowiecza trwaly poganskie przezytki, a hcrezji nie wYt~piono, bo nie pochylono si~ z nalezyt'! uwagl! i cierpliwosci,! nad ich przyczynami. KoSci61 przy tak pFOwadzonej chrystianizacji i przy zwalczaniu bl~nowierc6w mial, jak si~ wydawalo, wsparcie w ewangeliC2l1Ych cytatach. W pierwszym wypadku byl nim nakaz Chrystusa "IdZcie na caly swiat i gloScie Ewangeli~ wszelk.iem u stworzeniu" (Mk 16, 15). W drugim moma si~ bylo odwolac do przypowieSci Jezusa 0 krolewskich godach. Gdy zaproszeni nie przybyli, rozkaZal pan swemu sludze: "Wyjdz na drogi i mi~zy oplotki i zmuszaj do wejScia, aby dom m6j byl zapelniony" (Lk 14, 23). Ale nie mOma nie zauwazyc, ii owe wersety Dobrej Nowiny, w tym i slowa "zmuszaj do wejscia", interpretowane byly w duchu tej epoki, ktora prawd~ 0 tym, ie poza KOSciolem nie rna zbawienia (Extra Ecclesia nemo salvatur), rozumiata jako wielki obowi,!zek wprowadzania wszystkich pogan i heretykow wSzelkimi dost~pnymi srod kami do KOSciola, by zabezpieczyc im zbawienie, czyli wartosc najwi~ksz,!, na podobienstwo Noego ratujl!cego od zaglady wsze1kie stworzenia na pokladzie arki. W poszukiwaniu g~bszych uwarunkowan takiej wizji KOSciola, dysponujl!cego bogactwem srodk6w do zbawiania czlowieka, niepodobna przeoczyc zjawisk, kt6re jl! wywolaly. Mam tu na mysli sredniowieczny dom europejski wypeln40ny od samych jego pocz'!tk6w szcz~kiem or~Za, w kt6rym miecz byl symbolem prawa i suwerennosci, m~stwa i wladzy,
- Page 2 and 3: .. WNUMERZE: Nie naleZy umieszczaC
- Page 4 and 5: o Tw6RCroSCI J6ZEFA CZAPSKIEGO Jrry
- Page 6 and 7: SREDNIOWIECZE KOLEBKA EUROPY Z GE
- Page 8 and 9: 6 Z G. DUDY I D. GEREMKIEM ROZMAWIA
- Page 10 and 11: 8 Z G. DUBY I B. GEREMKIEM ROZMAWIA
- Page 12 and 13: 10 Z G. DUllY I B. GEREMKIEM ROZMAW
- Page 14 and 15: 12 Z G . DUBY lB. GEREMKIEM ROZMAWl
- Page 16 and 17: 14 Z G. DUBY lB. GEREMKIEM ROZMAWIA
- Page 18 and 19: 16 CZESLA W DEPTULA geograjii. przy
- Page 20 and 21: 18 CZESLA W DEPTULA rodzaju ludzkie
- Page 22 and 23: 20 CZESLA W DEPTULA kosmologicznego
- Page 24 and 25: 22 CZESLA W DEPTULA wiecznosci i cz
- Page 26 and 27: 24 CZESLA W DEPTULA stwa. Ogranicze
- Page 28 and 29: 26 CZESLAW DEPTULA mitologi~ (m it
- Page 30 and 31: SREDNIOWIECZE INSPIRACJE I OSTRZEZ
- Page 32 and 33: 30 ROZMOWA Z JERZYM KLOCZOWSKIM roz
- Page 34 and 35: 32 ROZMOWA Z JERZYM KLOCZOWSKIM Ocz
- Page 36 and 37: JAN DRABINA KOSCIOL SREDNIOWIECZNY
- Page 40 and 41: 38 JAN DRABINA a zamieszkuj,!ce go
- Page 42 and 43: 40 JAN DRABINA Byly inne, wazniejsz
- Page 44 and 45: HILDA GRAEF BERNARD Z'CLAIRVAUX B
- Page 46 and 47: 44 HILDA GRAEF Lasce ... 9,29). To
- Page 48 and 49: 46 HILDA G RAEF w duchowoSci chrzeS
- Page 50 and 51: 48 HILDA GRAEF W dziele wezeSniejsz
- Page 52 and 53: 50 HILDA GRAEF z obaw,!: i drzeniem
- Page 54 and 55: 52 HILDA GRAEF obecnosc tylko po po
- Page 56 and 57: GERHART B. LADNER AD IMAGINEM DEI
- Page 58 and 59: 56 GERHART B. LADNER Boga-Czlowieka
- Page 60 and 61: 58 GERHART B. LADNER z malowidla, a
- Page 62 and 63: 60 GERHART B. LADNER zwanej Codex G
- Page 64 and 65: 62 G ERHART B. LADNER przedstawic t
- Page 66 and 67: 64 GERHART B. LADNER jest zapewne p
- Page 68 and 69: 66 G ER HART B. LADNER wizerunku cz
- Page 70 and 71: 68 GERHART B. LADNER symbolicznym p
- Page 72 and 73: 70 GERHART B. LADNER przeciwstawial
- Page 74 and 75: WOJCIECH BALUS ACEDIA I JEJ NAST~
- Page 76 and 77: 74 WOJCIECH BALUS orientacj,! tekst
- Page 78 and 79: 76 WOJCIECH BALUS Wsrod poczwar, co
- Page 80 and 81: 78 WOJCIECH BALUS Czym jednak ennui
- Page 82 and 83: 80 WOJC1ECH BALUS ny objawia sitr r
- Page 84 and 85: 82 ZYGMUNT KUBIAK W p6Znej staroi:y
- Page 86 and 87: 84 ZYGMUNT KUBIAK podziemnego wraca
- Page 88 and 89:
86 ZYGMUNT KUBIAK siy nie tylko z m
- Page 90 and 91:
88 KRZYSZTOF KOWALSKI oczekiwan? Te
- Page 92 and 93:
ROK 1492 CZYLI POOR6z DO RAJU ZlEMS
- Page 94 and 95:
ROK 1492 CZYLI PODR6z DO RAJU Z1EMS
- Page 96 and 97:
ROK 1492 CZYU PODR62 DO RAJU Z1EMSK
- Page 99:
~~ ' ~~~9 ~~':'d~ J"tVIt" )~~ ~~ ~
- Page 103 and 104:
98 KRYSTYNA CZERNI Jest paradoksem,
- Page 105 and 106:
100 KRYSTYNA CZERNI Czapski zastrze
- Page 107 and 108:
102 KRYSTYNA CZERNI kapistom, trakt
- Page 109 and 110:
104 JANUSZ MARCINIAK rozwazan nad p
- Page 111 and 112:
106 JANUSZ MARCINIAK rozumiemy to w
- Page 113 and 114:
108 JANUSZ MARCINIAK na przekor. Ro
- Page 115 and 116:
110 TOMASZ GRYGLEWICZ iywiolow~ i s
- Page 117 and 118:
TEMATY I REFLEKSJE ANDRZEJ C. LESZC
- Page 119 and 120:
114 ANDRZEJ C. LESZCZYNSKI i niepew
- Page 121 and 122:
116 ANDRZEJ C. LESZCzyNSKI wymiaru
- Page 123 and 124:
- 118 JAN ANDRZEJ KLOCZOWSKI OP zen
- Page 125 and 126:
120 JAN ANDRZEJ KLOCZOWSKI OP i jak
- Page 127 and 128:
122 JAN ANDRZEJ KLOCZOWSKI OP Teori
- Page 129 and 130:
ZDARZENIA - KSI1\ZKI - LUDZI E REA
- Page 131 and 132:
126 ZDARZENIA - KSIAZKI - LUDZIE i
- Page 133 and 134:
128 ZDARZENIA - KSlJ\iKI - LUDZI E
- Page 135 and 136:
130 ZDARZENIA - KSIAZKI - LUDZIE Na
- Page 137 and 138:
132 ZDARZENIA - KSlJ\2:Kr - LUDZIE
- Page 139 and 140:
134 ZDARZENIA - KSIA2:KI- LUDZIE ln
- Page 141 and 142:
136 ZDARZENIA - KSIJ\1:KI - LUDZIE
- Page 143 and 144:
138 ZDARZENIA - KSIA:l:KI - LUDZIE
- Page 145 and 146:
140 ZDARZENIA - KSII\ZKI - LUDZIE i
- Page 147 and 148:
142 ZDARZENIA - KS li\ZKI - LUDZIE
- Page 149 and 150:
144 ZDARZENIA - KSIJ\2:KI - LUDZIE
- Page 151 and 152:
146 ZDARZENIA - KSI.i\:,);KI - LUDZ
- Page 153 and 154:
148 AUTORZY TEGO NUMERU: sredniowie
- Page 155 and 156:
150 AUTORZY TEGO NUMERU: STEFAN WlL
- Page 157 and 158:
ISOMMAIRE I Apn:s avoir rernonte Ie