25.10.2014 Views

Nr 448, wrzesień 1992 - Znak

Nr 448, wrzesień 1992 - Znak

Nr 448, wrzesień 1992 - Znak

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

SREDNIOWIECZE - KOLEBKA EUROPY<br />

7<br />

jednak calej historii spoleczenstwa. Byl to wi~c praktycznie obszar<br />

dziewiczy, gdzie moma bylo stawiac nowe, zupelnie nowe pytania.<br />

Odnosilo si~ to rowniei do wieku XVI. Naleiy zwrocic uwag~, ie z dwoch<br />

ludzi, ktorzy zaloiyli i rozpropagowali "Annales", Marca Blocha i Luciena<br />

Fabvre'a, jeden pracowal nad sredniowieczem, a drugi nad XVI stuleciem.<br />

Nie jest to przypadek, ie propozycja innego widzenia historii wyszla od<br />

nich, ktorzy bad ali te malo znane epoki. J ak uprawiac histori~? Przede<br />

wszystkim nie indywid ualnie. To sprawa podstawowa. Historycy winni, jak<br />

to robil Bronislaw Geremek, wspo/pracowac z ekonomistarni, socjologami,<br />

etnologami. Nie zamykac si~ w ciasnym wi~zieniu, w jakim zamkn~la si~<br />

historia pozytywistyczna. Oznacza to rowniei obserwowanie biegu historii<br />

nie tylko w tym, eo najbardziej widoczne, poprzez wydarzenia, poprzez<br />

"wielkich ludzi", "aktorow historii". Jest to powierzchnia, a trzeba<br />

poznawac pot~my, gl~bszy nurt, plynqcy znacznie wolniej, gdyi to on jest<br />

motorem rozwoju cywilizacji. Tego chcialy "Annales". Tak wi~ jeieli<br />

chodzi 0 bogactwo tematow bad an, we Francji historia sredniowiecza<br />

oferuje ich znacznie wi~ej nii historia wspolczesna. To jeden aspekt.<br />

Drugi to gust czytelnikow. Wrocimy jeszcze do tego tematu; ie nasz<br />

poglqd, Bronislawa Geremka i moj, jest sluszny, dowodzi fakt, ie nasze<br />

ksiqiki si~ sprzedajq. Mamy wraienie, ie spelniamy oczekiwania. Piszemy<br />

.zawsze dla naszych kolegow historykow i dla student6w, ale jui nie<br />

wylqcznie dla nich, leez dla znacznie szerszego grona czytelnikow. Takie<br />

sluchaczy, gdyi pracujemy rowniei dla radia i telewizji. Mysl~, ie to nowe<br />

zainteresowanie historiq sredniowiecza - mowi~ 0 Francji, nie wiem, czy<br />

tak jest w Polsce - rna swe zrodlo w tym, ie nasze spoleczenstwo w gruncie<br />

rzeczy Zle si~ czuje w szarym i smutnym otoczeniu. Z jednej strony chce<br />

znac swojq toisamosc, szuka korzeni. Szuka tei obszaru dla marzen. Dla<br />

Francuzow wieki srednie sl! troch~ tym, czym dla Amerykanow byl Dziki<br />

Zachod. Widziano tam wymarzone, choc nie zawsze rzeczywiste cnoty<br />

naszych przodkow, a takie inny swiat, w ktorym moina umieszczac swoje<br />

zludzenia. We Francji spowodowalo to zainteresowanie areheologiq nowoczesnq,<br />

ktora zajmuje sit;: jui nie tylko samymi zabytkami, ale wszystkirni<br />

aspektami iycia materialnego, najmniejszyrni sladami pozostawionyrni<br />

przez ludzi iyjqcych w czasach Filipa Augusta.<br />

BRONISLAW GEREMEK: Zgadzam sit;: z Twojq analizq dotyczqcq<br />

epistemologii, ale ciekaw jestem, jakie jest iroolo tak szerokiego zainteresowania<br />

czytelnikow sredniowieczem? Sqdzt;:, ie naleialoby tu dostrzegac pewien<br />

rodzaj stratygrafii. Mamy tu wi~c najpierw poszukiwanie egzotyki, ktora jest<br />

najbliiej, ktora znajduje sit;: w naszych wlasnych korzeniach, w naszej tradycji,<br />

i to jest glowny motyw. Glowny, i moim zdaniem - jdli wolno mi wydac sqd<br />

wartosciujqcy - bardzo pozytywny. To bardzo wame, ale jest jeszcze cos<br />

innego: sredniowiecze ukazuje model spoleczenstwa uporzl!dkowanego, spoleczenstwa,<br />

w kt6rym czlowiek nie czuje sit;: wyalienowany, spoleczenstwa, gdzie<br />

wiara chrzeScijaitska jednoczy; no eoz, to tylko marzenie ...

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!