25.10.2014 Views

Nr 448, wrzesień 1992 - Znak

Nr 448, wrzesień 1992 - Znak

Nr 448, wrzesień 1992 - Znak

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

LAPIDARIUM <br />

JAN ANDRZEJ KLOCZOWSKI OP . <br />

CZTERY ZYWIOLY: OGIEN <br />

Widzialem raz tylko pozar lasu - ale widok ten pozos tal we mnie na<br />

cale zycie. Przedtem nie mia/em pojycia 0 tym, jakq pot~gq jest zywiol<br />

ognia, pochlaniajqcy wszystko, co tylko napotka na swojej drodze.<br />

Przerazajqcy doprawdy widok, lecz jednoczesnie fascynujqce doswiad ­<br />

c~enie. Ale ogien rna i innq twarz. Kazdy z nas chowa w pami~ci<br />

wspomnienie dobrotliwego blasku ogniska, ciepla gromadzqcego w~rowcow<br />

przysiadlych na ldnej polanie, warzqcych jakqs turystycznq pot raw~<br />

czy slynnq leSnq herbat~ z igliwiem.<br />

Zywioly Sq dwuznaczne: woda niesie i zycie, i smierc; podobnie ogien,<br />

raz przychylny czlowiekowi i sluzqcy mu, innym zas razem grozny<br />

i niszczqcy. Pi sal wie\ki mysliciel i marzyciel Gaston Bachelard:<br />

OgiCll jcst zjawiskiem uprzywilejowanym, kt6re moie wszyslko wyjaSniac.<br />

Jcieli wszystko, co zmienia sil! wolno, Llumaczy si\! iyciem, wszystko, co<br />

zmienia si\! szybko, lIumaczy si\! ogniem. OgieI'1 jest w najwyzszym stopniu<br />

iywotny. Ogien jest intymny i uniwersalny. Plonie w naszym sercu. Plonie<br />

w niebie. Wypelza z gl\!bin substancji i zjawia si\! jako milosc. Wpelza<br />

w rnateri\! i ukrywa si\! utajony jak nienawisc i zemsta. Ze wszyslkich zjawisk<br />

jest naprawd\! jedyn)111, kt6re moze calkowicie I~czyc obie warlosci przeciwn~<br />

: dobro i zlo. RozswieLla raj. Pali w piekle. Jest rozkosz~ i tortur~ . Sprawla<br />

przyjemnosc dziecku grzecznie siedz~cemu kolo niego, ale karze wszelkie<br />

niepos/uszenstwo, kiedy chce si\! igrac zbyt blisko z jego plomieniem.<br />

Oznacza dobrobyt i szacunek. Jest bogiem opiekunczym i straszliwym,<br />

dobrym i z1ym. Moze sobie zaprzeczac.<br />

Moze wlasnie ta dwuznacznosc czy tez dwu-biegunowosc sprawia, iz<br />

symbol ognia tak cz~sto wyst~puje w obszarze religii. Spotykamy si~<br />

z poglqdem, ze religia to stosunek czlowieka do sacrum, do swi~tosci. Nie<br />

b~d~ zagl~bial si~ w zawile spory, nad kt6ryrni trawiq zycie uczeni m~zowie<br />

i niewiasty; w tej chwili jest wazne jedno spostrzezenie: swi~tosc wywoluje<br />

podwojnq reakcj~, spotykajqcy si~ z ni q czlowiek reaguje zarowno przcra­

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!