اقتصاد سیاسی

جوانشیرم.‏ ف.‏ 112 تاریخی«‏‏»گرایش مفهوم پیرامون ‏»توضیحی پرسشاین شد گفته که مبحثی برای تاریخی«‏ ‏»گرایش عنوان بردن بهکار مورد در میکند،‏پیشبینی را سرمایهداری مرگ علمی قاطعیت و دقت با که مارکس،‏ که شود مطرح اینمارکس چیست؟ عبارت این معنای و میبرد بهکار را تاریخی«‏ ‏»گرایش عبارت چرا است.‏قانونمند بشری جامعهٔ‏ حرکت که است کرده کشف را واقعیت حرکتبنابراین،‏ طبیعت.‏ از ویژه جزئی البته و طبیعت،‏ از است جزئی هم بشریت میسازندرا تاریخ انسانها که است درست نیست.‏ دلبخواه و قانون بدون هم بشری جامعه رد نمیتوانند انسانها ولی ندارد،‏ وجود تاریخی انسانها ارادهٔ‏ از بیرون و انسانها از جدا و تکاملاز مرحله هر کنند.‏ تحمیل جامعه به میرسد بهمغزشان که را تصوری هر لحظه تکاملیحرکت به و گذاشت اثر جامعه در میتوان زمانی فقط و دارد اقتضایی بشری جامعهٔ‏ عیندر انسان باشد.‏ آن تکاملی مرحلۀ اقتضای جهت در انسان ارادۀ که کرد کمک آن میتواندمعینی چارچوب درون در و است محیط شرایط تابع میسازد را تاریخ که حال واست بغرنج حرکت این ثانیاً‏ و است،‏ قانونمند جامعه حرکت اوالً‏ بنابراین،‏ کند.‏ عمل نبایدبشری جامعه گذشتهٔ‏ تاریخ بررسی در لذا نیست.‏ ثابت سرعت با و مستقیمالخط بایدهمواره گشت.‏ متشابه الزاماً‏ حرکتهای و ثابت سرعتهای و مستقیم خطوط دنبال دریافت.‏را تاریخی«‏ ‏»گرایش دیگر بهعبارت یا و حرکت،‏ سمت و سطحی تفاوتهای با نباید و نمیتوان اولی بهطریق بشریت،‏ آیندهٔ‏ بررسی در پیشبینیبهعنوان و تعیین را مسیری بشری جامعهٔ‏ بغرنج تکامل کردن ساده با و مکانیکی آنکه است حرکت سمت یا و تاریخی گرایش فقط میدانیم آینده از ما آنچه کرد.‏ اعالم هک است معنا بههمین میشود.‏ تعیین میبریم بهسر آن در که شرایطی اساس بر هم سرمایهداریتاریخی گرایش از کاپیتال اول جلد جمعبندی در قسمت،‏ این در مارکس هٔ هم در بلکه سرمایهداری،‏ انباشت تاریخی گرایش مورد در نهتنها مارکس میگوید.‏ سخن اصلاین همواره داده،‏ قرار بررسی مورد کاپیتال در و کرده کشف که اقتصادی قوانین ارزشمبنای که میکند ثابت مارکس مثال،‏ بهعنوان میکند.‏ مراعات را علمی اساسی آنارزش برابر کاال هر قیمت لحظه هر در که نیست معنا بدان این ولی است،‏ کار کاال ماهیت،‏در گرچه میگوید مثالً‏ یا دارند.‏ گرایش آن ارزش بهسوی کاالها قیمت بلکه است.‏ وعرضه جمله از گوناگون،‏ عوامل تأثیر تحت ولی است کار نیروی ارزش برابر دستمزد نوساندر کارگران جمعی مبارزهٔ‏ و مقابله و سرمایهداران،‏ حکومت پلیسی فشار تقاضا،‏ نیزسرمایهداری انباشت مورد در دارد.‏ گرایش کار نیروی ارزش بهسوی دستمزد پس است.‏ شرایط.‏از جدا نه و میکند عمل شرایط با متناسب کرده کشف مارکس که قوانینی قوانینهمهٔ‏ مورد در بلکه اقتصادی،‏ اجتماعی قوانین دربارهٔ‏ تنها نه امر این شرایطاز جدا را قانونی هیچ عملکرد نمیتوان طبیعت در است.‏ صادق هم طبیعی