VitrA Çağdaş Mimarlık Dizisi - Arkitera

Antalya Lara bölgesinde, yan yana dizilen denize dik onlarca turizm parselinin birinde
inşa edilen tesiste, bölgede uygulanagelen mimarlığın ana eksenini oluşturan çok parçalı
polifonik kitlesellikler yerine, tüm yapı grubunun arazinin batı yanına çekilmesi,
doğu ve güney (deniz) yönlerindeki boşlukların ise açık kullanım alanlarına dönüştürülmesi
ile oluşturulan basit ve katı kitlesellik, yakın komşularla önceden hesap edilmemiş
bir karşıtlık oluşturdu. Ana yatak kitlesi, geçerli imar koşullarının izin verdiği ön cephe
genişliği ile yükseklik sınırlarının sonuna dek kullanılması ve tüm odaların deniz görmesi
ön kabulleri ile biçimlendi. İki yatak kolu arasında kalan dev boşluk ise, üzeri yarı geçirgen
bir biçimde örtülerek otelin kapalı sosyal alanlarına dönüştürüldü.
✎
1960 yılında hizmete giren ve Antalya’nın doğu yönünde gelişmesini tetikleyen Antalya
Havalimanı’na 1998 yılında ilk dış hatlar terminalinin, 2005 yılında ise ikinci dış hatlar
terminalinin eklenmesi ve Lara-Kundu kıyı bandının 2004 yılında “Antalya Kemerağzı-
Kundu Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi” olarak ilan edilmesi sonucunda,
kıyı bandında yer alan kumullar ve tarım alanları hızla turizm yatırımlarıyla dolmuş, kıyı
çizgisinden yaklaşık 500-750 m içeriden geçen taşıt yolundan beslenen bitişik düzende
konumlanmış bir dizi lüks turistik otel kompleksi hızla bölgenin karakterini dönüştürmüştür.
Türkiye’nin ilk tematik oteli olan WOW Topkapı Palace’ın 1999 yılında Kundu’da
hizmete girmesi, hem bölgenin inşai karakterini belirlemiş hem sonraki turizm yatırımlarına
da damgasını vuracak olan “tematiklik” eğilimini başlatmıştır.
Kitlesellik özelliği nedeniyle, içinde bulunduğu yerleri ve kimlikleri hızla tüketen turizm
endüstrisinin her yeri aynılaştıran, sistemli bir biçimde yöresel olanı imha ederek yerine
“yöreselmiş gibi” olanı sunan, sahnelenmiş otantiklik veya simüle edilmiş kültürel
animasyonlar vaat eden yapısı, gerçekliğiyle oynanmış turistik mekânların hızla yaygınlaşmasına
neden olmaktadır. Hazır-imgeleri, paketlenmiş kurguları ve sahnelenmiş
manzaraları tüketmeye odaklı turist yığınları için tatminkâr deneyimlere dönüşen bu
tür fantazmagorik dünyalar, 2000’li yıllardan itibaren ikna ediciliklerini kısmen kaybederek
yerlerini, sahnelenmiş otantiklik ve gerçekliğiyle oynanmış deneyimler vaat eden
turizm komplekslerinin göz boyayan yapılarının farkında olan ve “post-turist” olarak
adlandırılan yeni tür turist öznelere ve onların tercih ettikleri tematik olmayan, konfor,
dinlenme ve haz odaklı yeni tür turizm yapılarına bırakmıştır.
Post-turist öznelerin taleplerine göre biçimlendirilmiş Lara Kervansaray Oteli ve Kongre
Merkezi, Lara kıyı bandının sürreel ortamı içerisinde, tematik olmayan yaklaşımıyla
ayrıcalıklı bir konuma sahiptir. Üzerinde konumlandığı, yaklaşık 780 m uzunluğunda ve
oldukça dar olan parselle baş etmek üzere, bu dezavantajı çizgisellik anlayışı doğrultusunda
mimari bir iddiaya dönüştüren kompleks, turizm mimarlığında tema yerine mimari
iddia üzerinden yeni bir “etik değer” yaratma çabasının önünü açmış gözükmektedir.
57