Naknadno sticanje osnovnog obrazovanja

148 149
Podsjetnik na vrste ocjenjivanja
U osnovnom obrazovanju odraslih preporučljivo je staviti akcent na formativno ocenjivanje jer ono doprinosi:
Formativno ocjenjivanje
Ocjenjuje se u toku procesa učenja, u svim
fazama nastavnog procesa.
Odvija se kontinuirao u toku cijele školske
godine.
Služi za oblikovanje, usmjeravanje i vođenje
procesa učenja, odnosno odlučivanje šta i kako
učenik dalje da uči.
Služi za planiranje narednih nastavnih
aktivnosti, odnosno odlučivanje o tome šta i
kako planirati na sljedećim časovima.
Sastoji se iz praćenja, sakupljanja podataka,
analize i saopštavanja informacija.
Ključna svojstva formativnog ocjenjivanja
Sumativno ocjenjivanje
Ocjenjuje se na kraju programski određene
nastavne cjeline.
Odvija se na kraju tromjesečja, polugodišta,
školske godine, obrazovnog ciklusa.
Daje sliku o tome koliko je polaznik do tada
naučio, odnosno šta zna, razumije i može da
uradi.
Daje sliku o tome koliko je nastava uspjela
da ostvari programom predviđene i planirane
ciljeve i ishode.
Može da predstavlja dokaz o postignutim
znanjima i nivou stručne spreme.
»»
unaprjeđivanju vještina učenja, samoocjenjivanja (realističan uvid u rezultate) i razvoju niza efikasnih
strategija učenja;
»»
učenju kao razumijevanju pojava (umjesto pukog usvajanja informacija);
»»
uvažavanju rada i rezultata drugih;
»»
boljem definiranju kriterijuma uspješnosti;
»»
zajedničkom radu nastavnika i polaznika;
»»
doživljaju odgovornosti i preuzimanju odgovornosti za sopstveno učenje;
»»
poboljšanju atmosfere u učionici;
»»
porastu samopouzdanja polaznika;
»»
doprinosi kulturi artikulacije ciljeva učenja i komunikaciji o njima između nastavnika i polaznika i među
polaznicima;
»»
prirodno podstiče nastavnika da, odgovarajući na utvrđene potrebe polaznika, koristi različite pristupe i
metodske postupke i tehnike u nastavi, čime je obogaćuje i oplemenjuje, a proces postaje življi,
aktivniji, relavantniji i zanimljiviji;
»»
ukupno gledano, podstiče i unaprjeđuje vještine neophodne za cjeloživotno učenje;
»»
u nekim zemljama formativno ocjenjivanje je glavni oblik intervencija čiji je cilj unapređenje kvaliteta i
efekata obrazovanja uopšte.
»»
Formativno ocjenjivanje je i učenje i ocjenjivanje u isti mah;
»»
Formativnim ocjenjivanjem se utvrđuje šta je polazniku potrebno da bi bio uspješniji u učenju
i nastoji da mu se to pruži;
»»
To podrazumijeva učestale i interaktivne procjene šta, koliko i kako je polaznik naučio;
»»
Nastava se planira s obzirom na te potrebe, a time se polazniku pruža pomoć i podrška;
»»
Polaznik je aktivan učesnik svih faza ovog procesa, a njihov zajednički rezultat jeste napredak u
kvalitetu i efektima učenja.
Šta je važno a šta manje važno?
»»
DAJE RAZLIČITE TIPOVE ZADATAKA i traži raznovrsne odgovore (tačno/netačno,
popunite praznine, zaokružite tačan odgovor, ‘otvoreno’ pitanje, poredajte po
tačnosti, značajnosti, itd...);
»»
U OCJENJIVANJU IDE POSTUPNO od lakšeg ka težem;
Šta je važno a šta manje važno?
Važno je:
Manje je važno:
Važno je:
Šta je polazniku stvarno potrebno?
- Šta umije da reprodukuje?
- U čemu je bolji ili lošiji od drugih?
- Koliko je bolji ili lošiji od drugih?
Koliko je polaznik napredovao?
Manje je važno: Koju je ocjenu dobio?
»»
U SVAKOM POGLEDU KORISTI INDIVIDUALIZOVANI PRISTUP;
»»
STVARA MOGUĆNOST ZA RAZNOVRSNE VJEŽBE I STALNO PROVJERAVA
NAPREDOVANJE (probne provjere, primjeri ranijih testova, primjeri dobrih
odgovora, šta je stvarno važno i zašto je važno);
»»
U SVAKOM POGLEDU POSTUPA PRAVIČNO;
»»
SHVATA ZNANJE KAO CJELINU U KOJOJ JE MANJE BITNO UMIJEĆE REPRODUKCIJE,
A VIŠE OSNOVNO RAZUMIJEVANJE, PREPOZNAVANJE MOGUĆNOSTI PRIMJENE I
PRIMJENA NAUČENOG.