TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM MỘT SỐ KIẾN THỨC CHƯƠNG CHẤT KHÍ - VẬT LÝ 10 THEO ĐỊNH HƯỚNG GIÁO DỤC STEM

Phụ lục 8: Tài liệu hướng dẫn chủ đề “Mô hình mô phỏng hô
hấp ngoài của cơ thể người”
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN
CHỦ ĐỀ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM “MÔ HÌNH MÔ PHỎNG HÔ HẤP
NGOÀI CỦA CƠ THỂ NGƯỜI” THEO ĐỊNH HƯỚNG GIÁO DỤC STEM
1. Sinh lý học thông khí
- Thông khí hay còn gọi là hô hấp ngoài,
đó là quá trình trao đổi khí giữa phế nang và
môi trường bên ngoài.
- Các cơ quan tham gia vào quá trình
thông khí: lồng ngực, đường dẫn khí, phổi,
màng phổi và khoang màng phổi.
Hình 1. Cấu tạo hô hấp ngoài
của cơ thể người
- Quá trình thông khí được thực hiện thông qua các động tác hô hấp: động tác
hít vào và động tác thở ra.
+ Động tác hít vào: Khi bắt đầu hít vào thì các cơ co lại làm kích thước của
lồng ngực tăng lên theo cả 3 chiều: chiều thẳng đứng, chiều trước sau và chiều
ngang. Trong đó, sự tăng kích thước theo
chiều thẳng đứng quan trọng hơn. Cơ chế để
phổi tăng kích thước theo chiều thẳng đứng là
do hoạt động của nhóm cơ hô hấp, đặc biệt là
cơ hoành. Khi cơ hoành co lại, nó sẽ hạ thấp
xuống dưới làm tăng chiều thẳng đứng của
lồng ngực. Lồng ngực nở ra làm cho lá thành
(dính sát vào lồng ngực) và lá tạng (dính sát
vào phổi) bị kéo xa nhau. Giữa lá thành và lá
tạng là một khoang kín ảo gọi là khoang màng
phổi. Trong quá trình hít vào, áp suất khoang
màn phổi giảm do thể tích khoang màng phổi tăng. Sự giảm áp suất của khoang
màng phổi chính là nguyên nhân của sự giảm áp suất trong phổi, tạo nên sự chênh
lệch giữa áp suất phổi và áp suất khí quyển, khiến cho không khí bị hút từ ngoài
vào.
Hình 2. Cơ chế hô hấp ngoài của
cơ thể người