TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM MỘT SỐ KIẾN THỨC CHƯƠNG CHẤT KHÍ - VẬT LÝ 10 THEO ĐỊNH HƯỚNG GIÁO DỤC STEM

35
+ Vật liệu: xi lanh, nhiệt kế, tô sứ, đá, nước nóng.
+ Thiết bị: súng bắn keo…
- Bút màu, giấy trắng khổ A1 để vẽ sơ đồ tư duy và poster.
Phiếu học tập (phụ lục 5), tài liệu hướng dẫn (phụ lục 10).
HS: Chuẩn bị bài trước khi đến lớp.
2.2.4. Chủ đề 4: Mô hình dự báo thời tiết phong vũ biểu
Đối tượng: HS lớp 10
Thời gian: 90 phút
Địa điểm: Phòng học STEM
Hình thức tổ chức: Tổ chức hoạt động trải nghiệm theo định hướng giáo dục STEM
Môn học có liên quan: Vật lý, Địa lý, Toán học, Công nghệ, Kĩ thuật.
a) Vấn đề thực tiễn
Ở nước ta hàng năm trung bình chịu ảnh hưởng của 4-5 cơn bão, mùa bão ở
nước ta từ tháng 6 đến tháng 12. Tháng nhiều bão nhất là tháng 8 và tháng 9. Đầu
mùa bão (tháng 6 và tháng 7), bão thường đổ bộ vào Bắc Bộ, nhất là khu vực từ
móng cái đến Hải Phòng. Giữa mùa, bão thường đổ bộ vào đồng bằng Bắc Bộ và
Bắc Trung Bộ (Thanh - Nghệ - Tĩnh). Vào tháng 10, tháng 11 bão thường hay đổ
bộ vào bờ biển Trung Trung Bộ và cực nam Trung Bộ. Tháng 12, bão thường xảy
ra ở khu vực Nam Bộ, song rất hiếm [6].
Điều kiện để hình thành bão đó là nhiệt độ nước biển phải cao, trung bình phải
trên 26 0 C, làm nước bốc hơi mãnh liệt tạo thành một vùng khí áp thấp. Khi đó
không khí xung quanh khu vực vừa bốc lên sẽ chuyển động vào trong. Do tác động
tự quay của Trái Đất, không khí chuyển động vào sẽ xoáy tròn. Đây là một trong
những nguyên nhân tạo ra cơn bão. Ngoài ra, phải cần có sự gặp nhau của hai khối
không khí có nhiệt độ chênh lệch và có lực làm lệch hướng đủ lớn để tạo nên xoáy
thuận thì mới đủ điều kiện để hình thành bão [6].
Khái niệm "giảm áp suất khí quyển dự báo thời tiết có bão" được phát minh bởi
Lucien Vidie và là nền tảng cho thiết bị dự báo thời tiết đơn giản được gọi là
“Phong vũ biểu” hoặc "áp kế Goethe". Cấu tạo của phong vũ biểu là một ống thủy
tinh được hàn kín, đổ nước vào một nửa, có vòi hẹp nằm phía dưới mực nước và
nhô cao lên hơn mặt nước và không hàn lại. Khi áp suất khí quyển thấp hơn so với