2. - Academia de la Llingua Asturiana

mación nuna llingua hasta hai bien poco arrequexada,despreciada ya ignorada.Nesos mesmos periódicos apaecen dacuandu anunciespublicitaries na nuesa llingua. Y si faláramos de revistes,l'apaición d'eses anuncies sedría entá más nidia. Ello too viena reflexanos que les coses tán camudando, anque teamos entámuncho más averaos al puntu salida qu'a la meta naque mosenfotamos. Esto ye, qu'entá mos queden 39 quilómetros demaratón. Pero si dexamos de llau'l periodismu auditiw, lescoses van tomarse enforma diferentes. La radio ufiértamosuna presencia insignificante no que cinca al emplegu la llinguana programación, pero non na emisión real. Quier dicíse, quela llingua asturiana ye malpenes emplegada polos periodis-tes o locutores de les nueses emisores, pero nun asocede lomesmo con otros protagonistes tan importantes comu ellos noqu'al cómputu se refier: los oyentes. Porque nestos momentos,pese a que'l conteníu informativo ye dende hai un tiernpuyrim,wrtante na programación entá s'alcuentren a la testales programaciones de les emisores d'onda media (les de F.M.so;un casu perestremáu que merez otru comentariu) los"magazines", nos que la banda horaria empobinada a permitirla participación del oyente ye granible. Y esa participación,comu pue comprobase fácilmente con 5610 dexar una mañanaencesa la radio, faise con una presencia nidia de la nuesallingua.Nun ye ésti solu'l casu de les emisores locales, de lesque Radiocadena'n Llangréu o Xión, o les emisores deCadena Asturiana o Antena 3 non asitiaes n'Uviéu, puen serun exemplu nidiu. Sinón que tamién podemos atopar amunchos oyentes falando n'asturianu nes emisores asitiaesn'Uviéu, daqué insólito nos aiios 70 ensin dir más allá, pormor de cuestiones sociolóxiques que son de xuru conocíes detoos y qu'allargaríen entá más esta comunicación. Hasta natelevisión se puen atopar entmistaos que falen asturianu (unasturianu abondo coloquial, pero asturianu) ensin vergofiadenguna. Daqué impensable ya inesistente hai pocos años.i Ye que fala más xente asturiano agora qu'enantes?,pue entrugase'l quiesto llea que ta camentándose equí. Peronon. Nun ye esto. Lo que s'atalanta ye qu' hai mayor nivelcultural, mayor accesu de toles clases sociales a los mediosde comunicación y que la nuesa llingua tien mayor prestixuagora qu'entós, hasta'l puntu de nun dar vergofia a dengúnconceyal, biólogu o presidente d'una sociedá de festexos,emplegala nun llugar nel qu'hasta agora nin siquier esistía.No postrero, nun podíamos dexar tampocu dereferimos a otres estayes qu'anque nun seyan metíes polaxente nel mesmu sacu los periódicos, les radios o les cadenesde televisión, sí son tamién, en mayor o menor midía, mediosde comunicación. Del cine asturianu val más nun falar, porquehabelu nun lu hai nin siquiera'n castellán. Pero sí merez lapena facelo del mediu fonográficu, porque'l númberu dediscos asoleyaos nestos caberos años de música (seya o nontradicional) qu'emplega testos n'asturianu ye significativu.Polo menos non comparatible a años pasaos y al númberude discos que s'asoleyen nesti mesmu Principáu colos testosen castellán. El porcentax avérase muncho más a lo que yela nuesa realidá cocioliingüística.Y hai otru mediu, entá más escaecíu comu estayacomunicativa que lo que tán el cine o la industria fonográfica.Ye ésti'l qu'arrexunta a los carteles, les anuncies, los folletosy toa esa riestra d'elementos que comuniquen talamente comulos medios más afitaos, anque seya un pocu más pequefiu'l