26.08.2013 Views

Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia

Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia

Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

5. Ondoriozkoak<br />

5.3.2.6. Harridura adierazten duenean bada lokailuak, orain artekoetan ez<br />

bezala, baiezko perpausari formalki baiezkoa den beste perpaus batez<br />

erantzuten zaio; eta ezezkoari ezezkoaz, baina honek, harridura adierazten<br />

duelarik, esanahia baiezkoa du, 'Nola ez bada!' esango balitz bezala.<br />

Seinalatzekoak dira gainera ezezkoetan bai hartzen duten aspektua, hots<br />

hirugarren partizipioa, bai eta 'partizipioa + ez + adizkia' ordena:<br />

(206) -Kanpai dorreraino igo zen<br />

-Ausartu zen. bada, mukizu hura hori egitera!<br />

(2CJ7) -Qinez etorri zen Donostiara<br />

-Ibili zen, bada, hainbat kilometro bakarrik!<br />

(208) -Ez zigun idatzi<br />

-Idatziko ez zigun bada!<br />

(209) -Egingo nulce ez delajaiki oraindik<br />

-Jaikiko ez zen bada!<br />

(210) -Ez zekien<br />

-Jakingo ez zuen bada<br />

5.3.2.7. Harridura ez ezik, zerbaiten nahitaez gertatu beharra ere adierazten<br />

da bestetan. Hauetan <strong>lehen</strong> perpausa baiezkoa izanik, ezezko perpausak<br />

'partizipioa + ez + adizkia' egitura du (aurreko puntuan ikusi berriaren pareparekoa):<br />

(211) -Batrk eman ahalajaten du<br />

-Harela gizenduko ez da bada<br />

(212) -Bakarrik bizi da<br />

-Aspertuko ez da, badal<br />

(213) -Berrogei kilometro ibiltzen da egunoro<br />

-Horrela nekatuko ez da, badal<br />

Hauetan gainera, 'gizena dagoela', 'aspertuta dagoela'... presuposizioa<br />

dago. Aldez aurretik horrelako usterik ez badago, ez da besterik gabe hotzhotzean<br />

halako erantzunik ematen.<br />

159

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!