Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia

Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-m
(92) Saldu du; izan ere, ez zuen ezertako balio.
Hor izan ere horren ordelzeren, ezen, bada, zergatik ipintzen bada,
oso ongi dator. Hortaz kausazko balioa du hor.
Kausazko lokailu honen sorrera aski berria da. XIXgarren mendearen
amaieran aurki daitezke dudamudazko erabilpen batzu, lokailu berri horren
sortzeko bidean daudenak. Mende honetan iada exenpluak nahi adina dira.
Gipuzkoakoak eta Bizkaikoak ia guztiak. Azken hogei urte hauetan ahozko
hizkeran ia erabat galdu da, euskara erabiliz gero edozein euskara erabiltzea
berdin dela uste dutenen artean, gaztelerazko "es que"-k lekua "jan" diola
baitirudi.
6.5.2 Tokia
Perpausean hartzen duen lekuari dagokionez, gehienetan hasieran eta
barnean agertzen da, inoiz amaieran ere bai, perpausa laburra denean barrena
eta amaiera bat direlarik:
(93) Zorigaitzez gaiflera (..) beren begiz egiztatu ahal izan zituzten lenengo egunetik.
Izan ere,laister oartu ziren (...) ertetzen zala.... (Y. Etxaide, JoanaJc joan, 216)
(94) Ardoak saldukeri beltza egin zion (...) Izan ere, ardoa (...) neurriz gaiflera samin
(...) biurtu oi da. (Y. Etxaide, JoanaJcjoan,I86)
Hauetan izan-ez beste aditz bat ageri da bigarren perpausean, baina
ondorengo hauetan izan ageri da berriro ere:
194
(95) - Adizu, kontuz gero Donostiaz gaitzesan.
- Al Zu donostiarra zara, izan ere. Barkal
(96) Izarpe, zeru txiki OOt zala, esan zitekean. Izan ere, lurrean etzan erreza alako
zorion eta pakea arkitzerik. (N. Etxaniz, Lur berri bilao 95)
(97) .. amona bera joaten zitzaion aurrari atsegiflezko arpegiz losinga; Izan ere,
etxeko danak txoratzeko naikoa zera zu.... (D. de Aguirre. Garoa. 78)
(98) Urrengo domekan izango eben (...) emoteko erea. Ta izan be gero izaten eben
apaskadia... (p. Bilbao, lpuin-barreka 138)