richtlijn Vroegtijdige opsporing aangeboren hartafwijkingen

JGZ-standaard / Vroegtijdige opsporing van aangeboren hartafwijkingen 0-19 jaar
4.3 Anamnese
42
De anamnese is een belangrijk instrument om hartafwijkingen op het spoor te komen.
In verschillende leeftijdsfasen zullen andere verschijnselen en klachten op de voorgrond
staan.
De pasgeborene
De contactmomenten in de eerste levensmaand van de pasgeborene zijn het huisbezoek
door de verpleegkundige in de tweede levensweek en het consult bij de consultatiebureau-arts
als het kind 4 weken oud is. Voor de opsporing van aangeboren hartafwijkingen
is in deze periode het vragen naar de zwangerschap, ziekten in de familie
en het verloop vanaf de geboorte (gezondheid, groei, voeding, klachten) van belang.
Dit gebeurt meestal bij het eerste huisbezoek door de verpleegkundige JGZ.
Bij latere contactmomenten wordt informatie over de periode vanaf het laatste contactmoment
verkregen. Daarnaast worden zonodig eventuele ontbrekende gegevens
uit eerdere periodes nagevraagd.
Zwangerschapsanamnese
Het verloop van de zwangerschap en eventuele ziekten van de moeder worden nagevraagd
en genoteerd. Hieruit kunnen risicofactoren die een grotere kans op een aangeboren
hartafwijking geven naar voren komen. Deze risicofactoren staan in tabel 4.2
en in hoofdstuk 5 beschreven.
Familieanamnese
Verschillende familiair voorkomende ziekten vergroten de kans op een aangeboren
hartafwijking bij een pasgeborene. In tabel 4.2 en in hoofdstuk 5 wordt hierop nader
ingegaan.
Het verloop vanaf de geboorte
Aan de ouders wordt gevraagd of het kind goed drinkt en groeit en of het tevreden is.
Wanneer de antwoorden op deze vragen daartoe aanleiding geven moet de anamnese
met gerichte vragen worden uitgebreid (zie tabel 4.2). Hierbij is het belangrijk te
weten dat verschijnselen die kunnen wijzen op een hartafwijking, zoals snelle ademhaling,
snelle hartslag en dikke oogleden (door hartfalen, zie hoofdstuk 4.8), niet
altijd door de ouders worden opgemerkt. Cyanose (zie ook bij inspectie, hoofdstuk
4.5) kan door de ouders gezien worden als een donkere of grauwe tint, maar wordt
soms niet opgemerkt. Blauw worden tijdens inspanning wordt vaak wel gemeld.
De oudere zuigeling en peuter
Bij latere contactmomenten moet men in het JGZ dossier nagaan of bij het kind ooit
een hartgeruis is gehoord. Indien daartoe aanleiding is op grond van vorig onderzoek
of bij het horen van een geruis of een hartritmestoornis, vraagt men na of het kind