bekijken - digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren

More documents

Recommendations

Info

23 5. Bladzijde uit perkamenten handschrift met miniaturen, uit ca. 1300, van de Rijmbijbel van Jacob van Maerlant. Herman Pleij, Het literaire leven in de middeleeuwen
24 hoogstens wat pentekeningen aan, maar heel vaak ook gewoon niets. Alleen kerkboeken voor privé-gebruik van rijke adel, geestelijkheid of burgers werden nog op perkament uitgevoerd, met overvloedige illustraties. En die werden dan nog wel bewaard, vanwege hun aantrekkelijke uiterlijk. Aan de oorzaken voor het verlies van zoveel Middelnederlandse teksten moeten we natuurlijk ook oorlogen, branden en natuurrampen toevoegen. Vooral in de twintigste-eeuwse wereldoorlogen zijn veel bibliotheken in Noordwest-Frankrijk, België en Duitsland verloren gegaan, niet eens alleen door beschietingen en bombardementen maar ook door diefstal van elders tijdig in ‘veiligheid’ gebrachte kostbaarheden. De stadsbibliotheek van Lübeck aan de Duitse Oostzeekust werd al vanaf eind 1942 door de geallieerden gebombardeerd. Het rijke bezit aan middeleeuwse handschriften en incunabelen (boeken gedruk vóór 1500) wordt ondergebracht in zoutmijnen vijftig kilometer naar het oosten. Daaronder bevond zich ook veel materiaal uit de Nederlanden, want Lübeck behoorde in de middeleeuwen tot het internationale handelsverbond der Hanze. Bovendien sprak men er een taal die sterk overeenkwam met die van de Nederlanden. Om kort te gaan, de bibliotheek blijft door een wonder de hele oorlog door gespaard, maar de kostbaarheden in de zoutmijnen zijn in 1945 spoorloos verdwenen. Misschien duiken ze nog eens op in het Oostblok. Of in Zuid-Amerika, want vele nazi's wisten daarheen te ontkomen, met in hun bagage kunstschatten die een onbezorgde oude dag moesten garanderen. Dit is maar één verhaal. Er zijn er veel meer te vertellen. Tot ver in de achttiende eeuw branden hele steden en stadswijken soms meer dan één keer af. Rijke verzamelingen in Brussel gaan in 1699 in vlammen op als de stad door een beschieting bijna totaal vernietigd wordt. Eigenlijk kunnen we ons verbazen over wat er allemaal nog wèl bewaard is. De meeste kans maakten handschriften die een plaats vonden in kloosterbibliotheken. Die bevatten niet alleen geestelijke teksten voor persoonlijke meditatie, maar ook didactische literatuur voor leken, zowel over Gods schepping als over de zeden aan de hand van voorbeeldige verhalen zoals de Beatrijs. Er ontstaat dus een wat vertekend beeld van de Middelnederlandse letterkunde als we ons al te beslist laten leiden door wat we nu nog kennen. Didactische, stichtelijke en moraliserende teksten zijn door de overlevering relatief oververtegenwoordigd. Juist de meer wereldlijke literatuur had veel minder kans om bewaard te blijven. Oorspronkelijke teksten en afschriften Maar dit is niet het enige probleem met die overlevering. Van de teksten die we hebben, weten we zeker dat ze nooit de oorspronkelijke versie zijn zoals Herman Pleij, Het literaire leven in de middeleeuwen
Page 1 and 2: Het literaire leven in de middeleeu
Page 3 and 4: Woord vooraf VII Dit boekje gaat ov
Page 5 and 6: 2 voor ogen stond. Je bent niet all
Page 7 and 8: 4 veertien jaren blijkt Maria, de m
Page 9 and 10: Barrières 6 Het is duidelijk dat d
Page 11 and 12: 8 Die ‘hij’ is namelijk Jezus,
Page 13 and 14: 10 II De Middelnederlandse literatu
Page 15 and 16: Middelnederlands 12 Pas in de twaal
Page 17 and 18: 14 zichtbaar, in liefdesliederen en
Page 19 and 20: 16 3. Spannend heiligenleven over S
Page 21 and 22: 18 op elk moment van de dag hun leu
Page 23 and 24: 20 boekdrukkunst. Dat begint zo oms
Page 25: 22 kerk, waarschijnlijk over een Ke
Page 29 and 30: [ ] = niet bewaard. Fouten en verbe
Page 31 and 32: 28 taal aangepast worden. Maar ook
Page 33 and 34: 30 6. Afdruk van houtblok met gegra
Page 35 and 36: 32 enigszins aanpassen aan de leess
Page 37 and 38: IV Van luisteren naar lezen 34 Wat
Page 39 and 40: 36 rend direct toegesproken alsof j
Page 41 and 42: 38 terwijl hij eveneens steeds weer
Page 43 and 44: 40 in aanmerking voor de lof die hi
Page 45 and 46: Van verzen naar proza 42 Maar de vo
Page 47 and 48: V Aan het hof 44 Aan de hoven in Li
Page 49 and 50: 46 allerlei motiveringen: de soever
Page 51 and 52: 48 eeuwig trouw heeft gezworen, zou
Page 53 and 54: 50 Nu gaat het natuurlijk wel om de
Page 55 and 56: 52 duidelijk zijn dat de oorspronke
Page 57 and 58: 54 zulks toch niet lukte - je moest
Page 59 and 60: 56 Immers, ledigheid is des duivels
Page 61 and 62: 58 Maar in de stad is al meteen een
Page 63 and 64: ontglipt, alsof je een paling bij z
Page 65 and 66: 62 duidelijk worden dat iedereen ee
Page 67 and 68: 64 verband met de voortplanting. Ma
Page 69 and 70: 66 verklede feestvierders. Daar bes
Page 71 and 72: 68 13. Titelpagina van boekje over
Page 73 and 74: 70 burger. Iemand als Uilenspiegel
Page 75 and 76: 72 14. Verhalend gedicht, gedrukt i
Page 77 and 78:
VII Over regels en betekenissen 74
Page 79 and 80:
76 Zegt nu zelf, welke clown, welke
Page 81 and 82:
78 want God en de duivel zijn in al
Page 83 and 84:
80 helden is verbonden met de wijze
Page 85 and 86:
Modelfiguren 82 In de kringen van d
Page 87 and 88:
84 ende Blanchefloer is Diederik va
Page 89 and 90:
86 stemming over te dragen. Tot de
Page 91 and 92:
Literatuuropgave 88 Per hoofdstuk w
Page 93 and 94:
90 Moderne Encyclopedie van de Were
Page 95 and 96:
91 Schuit; literatuur, volksfeest e
Page 97 and 98:
1100 1200 1300 ca. 1350 1350/1400 1
Page 99 and 100:
1400 ca. 1496 1500 ca. 1515 ca. 140
Page 101:
Lijst van illustraties 94 1. Scaecs
show all

bekijken - digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?