1 SUCCULENTA jaargang 79 (1) 2000 - Au Cactus Francophone

CANARISCHE EILANDEN
1. LANZAROTE
Rob Bregman
Als vakantiebestemming schijnen de Canarische
eilanden allang weer “uit” te zijn.
Tegenwoordig moet je, zo lijkt het, naar de
andere kant van de wereld reizen om mee
te tellen. Zo’n yuppenmentaliteit heb ik
niet, dus ga ik geregeld naar deze Spaanse
archipel, gemiddeld eens per 3 jaar. Van
de 7 eilanden Tenerife, Gran Canaria, Fuerteventura,
Lanzarote, La Palma, La Gomera
en El Hierro heb ik er nu 3 bezocht en ik
ben elke keer enthousiast teruggekomen.
Ik zal van die 3 eilanden in evenzovele artikeltjes
wat vertellen, uiteraard met nadruk
op de (succulente) plantengroei. Als plantenliefhebber
kijk ik daar natuurlijk ook
naar het aangeplante spul, veelal tropische
bomen en heesters. Vooral de vertegenwoordigers
van de Bignoniaceae (bv.
Tecoma, Jacaranda, Spathodea) en de Fabaceae
zoals Caesalpinia, Mimosa, Cassia,
Bauhinia hebben mijn belangstelling en ik
kom dan ook altijd met een plastic zak vol
met allerlei peulen thuis. De zaden worden
dan natuurlijk in de grond gestopt. Zaaien
gaat heel makkelijk, net als cactussen, in
een pot met een lamp erboven of met bodemverwarming,
en je kunt ze gewoon op
de vensterbank kweken, ja, enkele zelfs in
bloei krijgen. Maar daar zal ik hier verder
niet op ingaan.
De Canarische eilanden liggen voor de
kust van Marokko en zijn van vulkanische
oorsprong, althans grotendeels want Lanzarote
en Fuerteventura - de eilanden die
het dichtst bij de kust liggen - schijnen
voor een deel brokstukken te zijn van het
Afrikaanse continent. De vulkanische wijze
van ontstaan is een belangrijke reden voor
het bijzondere karakter van de flora van de
Canarische eilanden die een groot aantal
zgn. endemen kent, dat zijn soorten (soms
zelfs geslachten) die verder nergens anders
ter wereld voorkomen. De meeste eilanden
hebben ook hun eigen endemen, soorten
dus die maar op één eiland voorkomen.
Dat geeft al aan dat elk eiland anders is,
in vele opzichten. Regenval en temperatuur
worden vooral bepaald door de hoogte en
orientatie van de bergen. Relatief vlakke
eilanden als Lanzarote en Fuerteventura
zijn droog en warm, terwijl op bergachtige
eilanden als Tenerife, La Palma en Gran
Canaria behoorlijk natte streken zijn, vooral
aan de noordzijde waar als gevolg van
de overheersende noordelijke wind de wolken
tegen de bergen omhoog gedrukt worden
en daardoor afkoelen zodat het gaat
regenen. Die streken zijn botanisch het
rijkst; een bijkomend voordeel is dat het
daar niet zo druk is want de meeste toeristen
liggen natuurlijk op de stranden aan de
zuidkust te bakken.
Nu, als eerste van deze korte serie, iets
over Lanzarote, een eiland met een langwerpige
vorm, iets groter dan Texel, waar
wij in september 1993 waren. Eigenlijk een
eiland met twee gezichten: het noordelijk
deel is heel anders dan het zuidelijk deel.
In het noorden bevindt zich de enige bergrug
van het eiland, het Famara-massief dat
niet al te hoog is; het hoogste punt is nog
geen 700 m boven zeeniveau. Dit is toch
hoog genoeg om enige neerslag te veroorzaken
en in dit deel van Lanzarote vinden
we dan ook de meeste plantensoorten. Het
zuidwestelijk deel daarentegen is pas in de
8e eeuw door vulkanische aktiviteit uit zee
omhoog gerezen en heeft een beschermde
status als nationaal park (Timanfaya) gekregen.
Het ligt tot 400 meter boven zeeni-
Succulenta jaargang 79 (5) 2000 205