1 SUCCULENTA jaargang 79 (1) 2000 - Au Cactus Francophone

PYGMAEOCEREUS BYLESIANUS
Ton Pullen
Inleiding
Het was oorspronkelijk mijn bedoeling
een korte bijdrage te wijden aan de plant,
die in de titel genoemd is. Bij het verzamelen
van informatie kwam gaandeweg
zoveel op tafel, dat ik mijzelf op een gegeven
moment helemaal verdwaasd terugvond
aan een bureau vol opengeslagen
boeken, omringd door tijdschriftnummers
en vellen met losse aantekeningen op de
vloer. Uiteinde lijk heb ik daardoor besloten
de geschiedenis van de taxonomie van dit
geslacht wat uitgebreider voor U in kaart
te brengen.
Taxonomie
De naam van dit geslacht is, zelfs voor
niet-latinisten, gemakkelijk te verklaren.
Een cereus dus, en daarbij een kleintje.
Een bijzonder toepasse lijke naam als U het
mij vraagt, want de zuiltjes van de planten
uit dit geslacht worden zelden langer dan
10 cm, en blijven meestal nog kleiner.
Het geslacht, dat in 1957 wordt opgesteld
door Johnson & Backeberg, omvat
een beperkt aantal, veel op elkaar lijkende
soorten. De soort, die het onderwerp vormt
van deze bijdrage, P. bylesianus, is de
typeplant. Er wordt tegelijkertijd ook een
P. akersii beschreven, een naam, die later
door Backeberg als ‘nur ein Name’ bestempeld
wordt. Dezelfde Johnson heeft
ook nog P. vespertinus ten doop gehouden
(1969). Intussen heeft ook Backeberg een
nieuwe naam in omloop gebracht. In 1963
beschrijft hij P. densiaculea tus.
D. Hunt (1967) doet, in zijn streven het
aantal geslachten te beperken, het voorstel
om Pygmaeocereus naar Trich ocereus te
verplaatsen.
F. Buxbaum (1972) ziet het anders. Hij
stelt Pygmaeocereus als subgenus onder
Arthrocereus, een ander geslacht van kleine
zuiltjes. Dit resulteert in nieuwe namen:
Arthr ocereus bylesianus, A. densiaculeatus
en A. rowleya nus.
C. Backeberg (1977) en W. Haage (1982)
erkennen drie soorten in Pygmaeoce reus:
P. bylesianus, P. densiaculeatus en P. rowleyanus.
F. Ritter (1981) voegt hier P. familiaris
als nieuwe soort aan toe. Hij erkent tevens
P. bylesianus als goede soort, merkt van
P. rowleyanus op, dat deze binnen de variatiebreedte
van P. bylesianus valt en bestempelt
P. akersii en P. vespertinus als
ongeldige namen. Verder beschrijft Ritter
een Haageocereus lanugispinus. Hij geeft
aan, dat deze plant hetzelfde is, als wat
Backeberg als Pygmaeocereus densiaculeatus
beschreven heeft en noemt Backebergs
handelwijze ‘ein schwerer Irrtum’, hetgeen
niet verbazing wekkend is, als men weet
dat Ritter en Backeberg bepaald geen
vrienden waren. En passant krijgt ook Buxbaum
een veeg uit de pan, zijn omcombinatie
naar Arthrocereus wordt ‘noch weit
irriger’ genoemd.
Hunt & Taylor laten in 1986 weer van
zich horen. Met enige aarzeling stel len zij
voor om Pygmaeocereus naar Haageocereus
te verplaatsen. Later, in 1990, weten
zij het zeker! P. densiaculeatus heet nu
ook bij hen Haageoce reus lanugispinus. Intussen
doet ook W. Barthlott (1988) een
duit in het taxonomische zakje: volge ns
hem moet Pygmaeocereus in Echinopsis
onderge bracht worden.
62 Succulenta jaargang 79 (2) 2000