Untitled - Stichting Papua Erfgoed

dingen nog weinig na. Auki was de grote uitzondering. Hij besefte
dat de oude tradities zouden verdwijnen en „als het moet gebeuren,
moet het gebeuren", zei hij. Hij kende het land goed door zijn vele
tochten. Hij was vaak aan de kust geweest, waar hij vele blanken
had gezien. Daarom was de eerbied voor deze oude gebruiken, die
hem, zoals de anderen, was aangeboren, misschien verzwakt. Voor
een Papoea is het een voldoende rechtvaardiging, zelfs voor een
moord, om te zeggen: „Dat hebben wij altijd zo gedaan." Auki dacht
er anders over. En daarom bleef hij trouw aan de patora zelfs als
deze geen schelpen had.
Ik vond het wat overdreven dat pater Smits soms zes maanden
alleen tussen de Kapaukoe's zat. „Vindt u het ook niet wat lang?"
vroeg ik Mgr. Cremers.
Hij had reeds lang opgemerkt hoe bevrijd pater Smits zich voelde,
nu hij weer eens kon praten.
„Natuurlijk is het te lang," antwoordde hij. „Ik heb hem nu opdracht
gegeven om minstens een keer in de twee maanden bij een
collega op bezoek te gaan, hetzij te Enarotali, hetzij aan de kust."
Pater Smits was onlangs aan de zuidkust geweest, maar hij had er
zijn jaarlijkse retraite gemaakt, tien dagen meditatie in stilte.
„Als ik mijn mening mag zeggen, vind ik dit belachelijk," zei ik.
„Hij heeft altijd retraite daar in Modio. Waarom kan hij niet een
paar dagen gaan vissen met andere missionarissen?"
Mgr. Cremers zuchtte.
„Dat moet je je vriend op Biak, pater Van de Westelaken vertellen.
Hij is de overste, die in deze dingen te beslissen heeft. Ik kan er
niets aan doen."
Toen ik de goede pater van de Westelaken weer ontmoette, begon
ik onmiddellijk over dit onderwerp, dat me hoog zat. Het was in de
lounge van het K.L.M.-hotel op Biak, waar Mgr. Cremers en hij
ons bezoek aan de Wisselmeren bespraken.
„Ik hoor dat u nogal dol bent op lange retraites voor die arme missionarissen,"
zei ik. „Vindt u niet dat zij al retraite genoeg krijgen
bij de Kapaukoe's?"
„Het staat in de statuten," antwoordde hij. „Het is voorschrift."
„Dan moet je daar de hand mee lichten!" zei Mgr. Cremers, die
niet gauw lichtzinnige opmerkingen maakt. Mijn bewondering
voor de strenge „uskop" bereikte op dat ogenblik een hoogtepunt.
Er zijn nog andere manieren om het leven van deze mensen wat
minder moeilijk te maken.
102