Untitled - Stichting Papua Erfgoed

Moedigde men de zondige gewoonten van deze heidenen niet aan,
terwijl men was gekomen om het kwaad in hun zielen uit te roeien.
In ieder geval was het nu mooi geweest, meenden de zendelingen.
Een jaar lang hadden de Kapaukoe's onderricht gehad. Zij moesten
er nu toch wel iets van begrijpen en het was tijd dat hun gezegd
werd, waarop het stond. Daarom werd hun de volgende Zondag
medegedeeld, dat zij geen sigaretten meer zouden krijgen, want
roken was zondig. En de Zondag daarop was de kerk leeg.
Een zendeling ging op bezoek bij een Papoea van gezag om hem te
vragen, waarom niemand was gekomen om te zingen. Zijn antwoord
was kort en bondig. „Geen tabak, geen hallelujah!" zei hij.
De man, die deze merkwaardige uitspraak op zijn naam zou hebben
staan, is me aangewezen, maar ik moet toegeven dat hetzelfde verhaal
in vele delen van Nieuw-Guinea wordt verteld, ook in het
Australische gedeelte. Een reden dat het zo verbreid is, mag men
zoeken in het feit dat dit gevleugelde woord een onthulling is van
de ziel van de Papoea, van de Kapaukoe en van zijn mensenetende
broeder in Mimika. Nooit is in zo weinig woorden zo'n duidelijk
beeld van zijn drijfveren gegeven. Voor wat hoort wat, wat hem
betreft. Voor alles wat hij doet, wil hij betaald worden en enkel om
goodwill te kweken zal hij zich niet inspannen! Hij wil onmiddellijk
resultaten zien, boter bij de vis. Hij eist betaling voor de
geschenken, die hij aanbiedt, ofschoon hij zelf lichtelijk gekrenkt
is als anderen over betalen praten. In zulke dingen is hij kortzichtig.
Zelfs een vooruitstrevend man, de invloedrijke Auki, een
overtuigd vriend van de blanken, omdat hij veel goeds van hun
komst verwachtte, was op dit punt zoals alle anderen. Hij gaf Van
Eechoud eens een varken cadeau. Zeven dagreizen ver had hij het
meegevoerd, over de bergen en door rivieren. Hij nam het weer
meer naar huis, toen het bleek dat de Controleur geen bijlen meer
had. Geen bijl, geen cadeau. Geen tabak, geen hallelujah! In zulke
omstandigheden is het moeilijk in de oprechtheid van bekeringen
te geloven.
Ontdekkingsreizigers en priesters leerden de gewoonten van hun
pappenheimers langzamerhand goed kennen. Zij moesten toegeven
dat er veel was, waartegen zij ernstig bezwaar moesten maken,
maar er waren ook goede punten. Noch de Kapaukoe's noch de
andere stam aan de meren, de Moni's, waren koppensnellers of
menseneters. In Nieuw-Guinea is dit zeer prijzenswaardig. Deze
berg-Papoea's leven van hun varkens, van hun tuinen en van wat
43